Torba kanun 10 yılla memuriyetten emeklilik hakkını kuşa çevirdi
Sosyal Güvenlik Uzmanımız Şevket Tezel memurların sorunlarına değinmeye devam ediyor.
Anayasa Mahkemesi 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun geçici
206 ncı maddesindeki;
“8.9.1999 tarihinde Sandık iştirakçisi olanlardan 50 ve daha
yukarı yaşlarda bulunanlar, yaş haddi nedeniyle istekleri üzerine
veya re'sen emekliye ayrıldıklarında fiilî hizmet sürelerinin 10
yılını doldurmuş olmak şartıyla emekli aylığına hak kazanırlar”
hükmündeki "8.9.1999 tarihinde Sandık iştirakçisi olanlardan"
ibaresini 18.01.2014 tarihli RG’de yayımlanan 2012/147 Esas ve
2013/78 Karar sayılı kararlarıyla 18.01.2015 tarihinden geçerli
olmak üzere iptal etmişti.
Bu konuda geçen bir yıllık süre zarfında yeni düzenleme yapılmadığı
için de iptal 18.01.2015 tarihinden itibaren yürürlüğe
girmişti.
İptal o şekilde yapılmıştı ki kalan kısmın anlaşılması konusunda
bir belirsizlik doğmuştu. Zira “8.9.1999 tarihinde
Sandık iştirakçisi olanlardan" ibaresi iptal edilince "50 ve daha
yukarı yaşlarda bulunanlar, yaş haddi nedeniyle istekleri üzerine
veya re'sen emekliye ayrıldıklarında fiilî hizmet sürelerinin 10
yılını doldurmuş olmak şartıyla emekli aylığına hak kazanırlar"
bölümü kalmıştı.
Hangi Tarihte 50 Yaşından Büyük Olanlar?
Bu durumda "50 ve daha yukarı yaşlarda bulunanlar" ibaresi "Hangi
tarihe göre 50 ve daha yukarı yaşlarda bulunanlar?" sorusuna cevap
bulunmadığından anlam dayanağını yitirmişti.
İptal edilirken bu anlam yitmesi göz önüne alınmalıydı, Yasa Koyucu
1 yıllık süreçte düzenleme yapmayınca da meydan uygulayıcı SGK'ya
kalmıştı. SGK da bu anlam bütünlüğünü maddenin ilk çıktığı tarih
olan 08.09.1999 tarihini tekrar baz alarak bu tarih itibariyle 50
yaşında olanlarla sınırlı olarak uygulayacağını duyurmuştu.
SGK konu ile ilgili basın açıklamasında da bu hususa işaret
ederek;
"Anayasa Mahkemesinin vermiş olduğu iptal kararının yürürlüğü
sonrasında, 8 Eylül 1999 tarihinde 5434 sayılı Kanuna tabi olarak
çalışma (fiilen görevde bulunma) şartı aranmayacak olup, bu tarihte
ya da bu tarihten önce 5434 sayılı Kanuna tabi çalışması
olanlardan, bu tarih itibari ile 50 ve daha yukarı yaşlarda
bulunanlara 5434 sayılı Kanuna göre emekli aylığı bağlanabilmesi
için yine 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun mülga 39 uncu
maddesinde yer alan 61 yaşının doldurulmuş olması ve 10 yıllık
hizmetinin bulunması koşulları bir arada aranılacaktır. Buna göre,
8 Eylül 1999 tarihinde ya da bu tarihten önce 5434 sayılı Kanuna
tabi çalışması olan ve bu tarih itibari ile 50 ve daha yukarı
yaşlarda bulunanlara, en az 10 yıl hizmet süresi bulunması ve 61
yaşının doldurulmuş olması halinde, mülga 2829 sayılı Kanun
hükümleri gözetilmek suretiyle 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı
Kanununun mülga hükümlerine göre emekli aylığı bağlanabilmesi
mümkün olabilecektir"
demişti.
Torba Kanun Ne Diyor?
İşte seçim öncesi son çıkartılan Torba Kanun olan 6645 sayılı Torba
Yasa ile bahse konu anlam kaybı gideriliyor, ancak bu giderme
tamamen SGK'nın yukarıdaki görüşüne uygun olarak giderilip
aşağıdaki şekilde yasalaştırılıyor.
“GEÇİCİ MADDE 206- 8/9/1999 veya bu tarihten önce iştirakçiliği
bulunup, 8/9/1999 tarihi itibarıyla 50 ve daha yukarı yaşlarda
bulunanlar yaş haddi nedeniyle istekleri üzerine veya resen
emekliye ayrıldıklarında fiili hizmet sürelerinin 10 yılı doldurmuş
olması şartıyla emekli aylığına hak kazanırlar.
8/9/1999 tarihinden önce geçen ve aylık bağlanmasında dikkate
alınan hizmetler nedeniyle bu madde hükümlerinin uygulanması talep
edilemez.
Birinci fıkrada belirtilen şartları taşıyanlara maddenin
yürürlüğe girdiği tarihten sonra olmak üzere müracaatlarını takip
eden ay başından itibaren aylık bağlanır ve bunlara geçmişe yönelik
herhangi bir ödeme yapılmaz.”
Şimdi Ne Olacak?
61 yaşını doldurup 10 yıl memuriyeti bulunanların 10 yılla
emeklilik hakkından faydalanması için;
1. 08.09.1999 tarihinden önce bir şekilde Emekli Sandığı
iştirakçisi olmaları,
2. 08.09.1949 tarihinden önce doğmuş olmaları,
3. En 10 yıl fiili hizmetleri var iken memuriyetten ayrılmış
olmaları,
4. Bu hizmetlerin daha önce aylık bağlanmasında kullanılmamış
olması,
şartlarının hepsini birden sağlamaları gerekecek.
Bu da demek oluyor ki Anayasa Mahkemesinin iptaline karşın
getirilen bu madde ile hem şu anda 66 yaşında olup 08.09.1999’dan
önce 10 yıllık memuriyeti olmasına rağmen hala emekli olamamış biri
varsa o emekli olabilecek. Bu duruma karşı dava ile hakkını aramaya
çalışacak bir memur için ise 6645 sayılı Kanunla getirilen bu
düzenlemenin de iptal amacıyla ilgili mahkeme tarafından Anayasa
Mahkemesine taşınması gerekiyor.