Tazminatlı Olarak İşten Ayrılan İşçinin Yeniden Çalışması Tazminatını Kaybettirir mi?
Tazminatlı Olarak İşten Ayrılan İşçinin Yeniden Çalışması Tazminatını Kaybettirir mi? Memurhaber yazarı Şevket Tezel yazı.
1475 sayılı İş Kanunu iş akdinin hangi hallerde feshinde işçi için kıdem tazminatı hakkının doğacağını açıkça ortaya koymuş bulunuyor.
İşten Tazminatlı Olarak Ayrılmak
Buna göre kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde
kendi arzusu ile sona erdirmesi hali ile kadın olsun erkek olsun
sigortalılığa ilk defa 08.09.1999 tarihinden önce başlayan
sigortalıların en az 15 yıl ve 3600 gün koşullarını sağlamış
bulunuyorken yaşı çalışmadan bekleme düşüncesiyle işten ayrılmaları
durumunda iş sözleşmelerini kendileri feshetmiş olsalar bile kıdem
tazminatlarını alarak işten ayrılmaları mümkün bulunuyor.
Bu işçilerin fesih aşamasında iradelerinin işverence kabul edilmesi, işverene ihbar süresi tanımaları zorunlu olmadığı gibi yaygın kanaatin aksine yeniden işe başlamaları durumunda aldıkları tazminatı iade etmeleri de gerekmiyor.
Evlenerek Ayrılanın Kıdem Tazminatı
Nitekim Yargıtay 2012/10999 Esas ve 2014/16076 Karar sayılı
kararında
"Kadın işçinin, iş sözleşmesini evlilik nedenine dayalı olarak
feshine rağmen başka bir işte çalışmaya başlamasının yasal hakkın
kötüye kullanımı olup olmadığı her bir somut olay yönünden ayrı
ayrı değerlendirilmelidir. Evliliğin kadına yüklediği toplumsal
sorumluluğun bir gereği olarak yasada belirtilen fesih hakkı
tanınmıştır. Çalışma hayatının evlilikle birlikte gereği gibi
yürütülemeyeceği düşüncesi, aile birliğinin korunması ve kadının
aile ile ilgili görevleri, yasakoyucuyu bu doğrultuda bir
düzenlemeye yöneltmiştir. Bununla birlikte Anayasal temeli olan
çalışma hak ve hürriyetinin ortadan kaldırılması düşünülemez. Kadın
işçinin evlilik nedenine bağlı feshinin ardından kısa bir süre
sonra yeniden çalışmasının gerekleri ortaya çıkmış olabilir. Hatta
kadın işçi evlilik nedenine dayalı feshin ardından ara vermeksizin
başka bir işyerinde çalışmaya başlayabilir ve bu durum evliliğin
kadına yüklediği görevlerin yerine getirilmesi noktasında daha
olumlu sonuçlar doğurabilir."
hükmünü verirken evlilik nedeniyle işten ayrılan ve tazminat talep eden işçinin başka bir işyerinde kesintisiz olarak çalışmaya devam etmesinin doğrudan yasanın verdiği hakkı suiistimal etmek olarak değerlendirilemeyeceğini, her durum için ayrı değerlendirmekle birlikte devam ettiği yeni işin şartları itibariyle evlilikle iş hayatını birlikte sürdürmeye daha uygun olabileceğinin üzerinde durmayı salık veriyor.
15 yıl/3600 Günle Ayrılanın Kıdem Tazminatı
Benzer biçimde 15 yıl ve 3 bin 600 gün şartlarını sağlayarak yaşı
dolduruncaya kadar çalışmaya devam etmek istemediği gerekçesiyle
kıdem tazminatlı olarak işten ayrılan işçinin ilk işten ayrıldıktan
sadece üç gün sonra başka bir işyerinde yeniden işe başlayan bir
başka işçi için verdiği kararda da Yüksek Mahkeme "(22. H.D.
2012/10954 Esas ve 2013/909 Karar, 22. H.D. 2013/5126 Esas,
2014/4622 Karar) sayılı kararlarında "Davacının işyerinden
ayrıldıktan sonra başka bir firmada çalışması hakkın kötü niyetli
kullanılması olarak değerlendirilemez. Davalı kanunun kendisine
verdiği emeklilik hakkım kullanmıştır. Kanunda tanınan bu hakkın
amacı, işyerinde çalışarak yıpranmış olan ve bu arada sigortalılık
yılı ile prim ödeme süresine ait yükümlülükleri tamamlamış olan
işçinin, emeklilik için bir yaşı beklemesine gerek olmadan iş
sözleşmesini aktif sonlandırabilmesine imkan tanımaktır." diyerek
yeniden işe başladığı gerekçesiyle evvelce ödenen kıdem
tazminatının iadesi istemini reddetmiş bulunuyor.