Soma’dan beri...

Bir ay önce bugün Soma’da 301 maden işçisi hayatını kaybetti.

Aradan tam bir ay geçmiş…

Bir ay otuz gün, dile kolay geliyor…

Gündelik yaşamın telaşı ve koşturmacasında bir ay gün açıp kapayıncaya kadar geçiyor bizler için… Ne zaman mesai başladı, ne zaman bitti anlamıyoruz bile…

Oysa ölen 301 işçinin ailelerine sormak lazım o geçen bir ay onlar için nasıl geçmiş…

O geçen bir ay ömründen kaç yıl götürmüş geride kalanların…

Son bir ayın her bir dakikası nasıl zehir olmuş onlara sormak gerek….

Son Bir Ayda Ne Oldu?

Peki, Soma’dan sonra neler oldu?

Resmi istatistiklere göre Türkiye’de iş kazalarında her altı saatte bir işçi ölüyor; her altı saatte iki işçi sakat kalıyor.

Bu demek ki, Soma’dan beri 120 işçi daha iş kazaları sonucu öldü.

Soma’dan beri 240 işçi daha sakat kaldı…

Soma’dan beri 6 bine yakın işçi daha iş kazası geçirdi…

TÜİK verilerine göre resmi istatistiklere girmeyen iş kazası sayısı ise kat kat fazla.

Bu da demek oluyor ki, Soma’dan beri onbinlerce iş kazası oldu ve bunlar istatistiklere girmedi bile….

Dahası, Soma’dan sonra Şırnak’ta maden kazası oldu ve üç madenci daha toprak altında can verdi…

Yani Soma’dan beri ölen ölmeye devam etti…

İşyerleri Müfettişler İçin Bile Güvenli Değil

Dahası Soma’dan sonra iş kazalarını denetleyecek müfettişler bile işyerinde kazalar geçirdi, hatta öldü…

Ankara’dan Kayseri'ye denetime giden iş müfettişi 29 yaşındaki Naci Ayvalıoğlu ile inşaat mühendisi Baki Güneş, 8 katlı inşaatın 5'inci katında denetim yaparken iskelesinden düşerek can verdi…

Daha dün oldu bu olay…

Naci Ayvalıoğlu 29 yaşındaydı, bir yıllık yeni evliydi…

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Güvenliği Ankara Grup Başkanlığı'nda görevli olan müfettiş kaza sırasında işyerindeki iskeleyi denetliyordu.

5 inci kattaki iskele çöktü, müfettiş Naci Ayvalıoğlu ile kendisine inşaatı gezdiren inşaat firmasında görevli mühendis Baki Güneş olay yerinde can verdiler…

Ölenlere Allah'tan rahmet, kalan acılı ailelere sabırlar dilemek gerek... 

İnsan Nisyan İle Maluldür

Ama rahmet okumak ötesinde de birşeyler yapmak gerekmiyor mu?

Balık hafızalı bir toplumuz vesselam…

Aradan yıllar değil, yalnızca bir ay geçti ama Soma’yı hatırlayan kalmadı bile…

Bir ay önce ne olmuştu diye sorsak sokaktaki kaç kişi bilir bilmiyorum doğrusu…

Oysa bir hafta boyunca canlı yayın yapmıştı tüm televizyonlar daha birkaç hafta önce…

İnsan nisyan ile maluldür demişler…

Nisyan doğal da, bu kadar çabuk unutmak da insanı hayrete düşürmüyor değil…

Ölen Öldüğüyle Kalmasın Diye

Ölen öldüğüyle kalmasın, 301 işçi boşuna ölmüş olmasın istiyorsak Soma bize ders olmalı…

Soma’dan beri Hükümetin inisiyatifinde önemli adımlar atılmadı değil.

Halen Meclis’te görüşülmekte olan torba yasadaki düzenlemeler ile maden işçilerinin çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve haklarının arttırılması için önemli adımlar atıldı…

İşçilerin çalışma saatleri kısıtlanıyor, günde altı saat ile sınırlanıyor…

Maden işçilerine yıllık izinden ücret hakkına kadar birçok alanda önemli haklar getiriliyor…

Ama, yeterli mi? Değil…

Gerek madencilik sektörü gerekse de çalışma yaşamının bütünü daha köklü bir reforma ihtiyaç duyuyor…

Yeni Soma’lar Olmasın Diye…

Yeni Soma’lar olmasın istiyorsak yapılması gereken çok iş var.

Maden işyerlerinde güvenlik tedbirlerine dair mevzuat güncelleştirilmeli, maden işyerlerindeki güvenlik önlemleri dünya standartlarına gelecek şekilde kapsamlı hale getirilmeli…

Mevzuat değişikliği yetmez, işyerlerinde güvensiz çalışmanın son bulması için güçlü bir denetim sisteminin kurulması gerek.

Çalışma hayatının kamusal denetimi köklü bir reforma tabi tutulmalı, denetim birimleri güçlendirilmeli, birleştirilmeli ve etkinleştirilmeli…

Müfettiş, olan olduktan ölen öldükten sonra gelen değil, önleyici denetim yapan, riskleri kaynağından yok eden biri haline getirilmeli…

Rödovans Sistemi Değiştirilmeli

Dahası, madencilik sektörümüzün üretim modeli baştan aşağı yeniden dizayn edilmeli…

Taşeron şartları üreten rodövans sistemi mutlaka el atılarak baştan aşağı değiştirilmeli…

Maden gibi sektörlerde olan yasadışı iş aracılığı (dayıbaşı sistemi adıyla bilinen sistem) mutlaka gündeme alınmalı ve tedbirler ile ortadan kaldırılmalı…

Sendikalar, sivil toplum örgütleri, iş müfettişleri/denetmenleri ve Çalışma Bakanlığı işbirliğinde bir ulusal iş kazaları konseyi oluşturulmalı acilen…

Ulusal çapta bir eğitim ve bilinçlendirme kampanyası ile işçiler, işverenler ve tüm taraflar güvenli çalışma kültürüne alıştırılmalı…

Akademi, iş kazalarının bilimsel analizini arttırmalı, bu alanda köklü bir akademik gelenek oluşmalı…

Hasılı iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı ulusal bir kapsamlı strateji ile savaş açılmalı…

Tarih Tekerrürden mi İbarettir?

Bunlar yapılmaz ise, daha çok ay geçer Soma’nın üzerinden biz yine unuturuz.

Ve unutur da, insan nisyan ile maluldür der dururuz…

Ne demiş Mehmet Akif merhum:

“Tarih tekerrürden ibarettir derler, ibret alınsaydı hiç tekerrür mü ederdi?”

Unutmayla malul olmamak için yaşanılanlardan ders almak gerekiyor…

Yoksa olan olduğu, ölen öldüğüyle kalır….

---

 

Kıssadan Hisse

“Alim unutmuş, kalem unutmamış.”

Atasözü

 

---

Sorularınız için:

 

Yazarın tüm yazıları için: