Primini düzenli ödeyen işverene indirim var

İzmir’den okurumuz Emre Kerimoğlu soruyor: “Bünyamin bey, şirketimizi üç ay önce açtık, bir yurtdışı danışmanlık firmasıyız. Muhasebecimiz SGK’da 5 puanlık indirimden faydalanacağımızı söyledi. Bu bize yarar sağlar mı, tavsiye eder misiniz? 5 puanlık indirim ne kadar avantajlı, nelere dikkat etmemiz lazım? Tavsiyeleriniz nedir?”

Sayın okurum, sosyal güvenlik sistemimizde en çok kullanılan prim teşviklerinden birini halk arasında “5 puanlık teşvik” olarak bilinen 5510 sayılı Kanun prim teşviki oluşturuyor.

5 puanlık teşvik ile primini düzenli ödeyen, sağlam çalışan işverenlere ciddi ölçüde prim avantajı getiriliyor.

Yani, primini düzenli ödeyen vatandaş yapılandırma (veya af) kanunları sonrasında öyle bilmeyenlerin diline doladığı gibi “enayi yerine” konulmuyor, mağdur edilmiyor.

Zira SGK’ya sigorta primlerini düzenli ödeyen işverenler zaten ciddi oranda avantajlı olarak ödüyorlar. Ödemeyenlerin ise gelecekte ancak ve ancak yüksek faizleri azalıyor, ana para asıllarını ödeme zorunlulukları sürüyor.

Peki sosyal güvenlik sistemimizde 5 puanlık indirim nedir, sistem nasıl işliyor, bu teşvikten yararlanmaya devam etmek için nelere dikkat etmelisiniz? Tüm işveren ve muhasebeci okurlarımızı bilgilendirecek şekilde ayrıntılı olarak açıklayalım.

5 Puanlık İşveren Teşviki Nedir?

5 Puanlık Teşvik ülkemize 5510 sayılı Kanun ile, yani sosyal güvenlik reformu ile, 2008 yılında başlatılan bir sigorta prim desteği sistemi.

Destek kapsamında işverenlerin 4/1-(a) kapsamında (eski tabirle SSK’lı) olarak çalıştırdıkları sigortalıları için SGK’ya aylık olarak ödemeleri gereken malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinden işveren hissesine isabet eden 5 puanlık kısım indirime tabi tutuluyor.

Örneğin işveren toplamda örneğin % 20,5 oranında prim ödeyecek iken yüzde %10,5 oranında prim ödüyor.

Dahası bu tutar birçok diğer teşvikte olduğu gibi asgari ücret üzerinden hesaplanmıyor, çalışanın SGK’ya bildirilen tüm ücreti üzerinden hesaplanıyor…

Yani kişinin SGK’ya bildirilen ücreti ne kadar yüksek ise teşvikten faydalanılan parasal tutar o kadar artıyor…

Düzenli Ödeyene Yüzde 30 İndirim Yapılıyor

İsmi yanıltmasın, 5 puanlık teşvik yüzde 5’lik indirim demek değil!

“5 puanlık indirim” isminin aksine sigorta primi üzerinden kesilen primin yüzde 30’lara yaklaşan oranda az ödenmesi demek.

Daha açık söyleyelim: Primini düzenli ödeyen işveren %30 daha az ödüyor.

Üstelik işveren örneğin “engelli istihdamı”, “ilk istihdam”, “kadın istihdamı” gibi bir başka teşvikten yararlanıyor ise hem 5 puanlık teşviki öncelikle alıyor, hem de diğer teşvikten birlikte yararlanabiliyor.

Bu da demek oluyor ki, bazı hallerde nerede ise yüzde 40’ları geçen yüzde 50’lere yaklaşan oranlarda prim indirimi söz konusu oluyor.

Yalnızca Özel Sektör Yararlanabiliyor

5 puanlık prim teşviki, yalnızca özel sektör işverenlerini kapsamakta. İstisna olarak Banka sandıklarının da kendi çalışanları için bu teşvikten yararlanması mümkün.

Özel sektör işverenlerinin yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere sigortalı olarak yurt içinden götürdükleri sigortalılar için de 5 puanlık teşvikten yararlanılabiliyor.

Devlet İhale Kanunu veya Kamu İhale Kanunu’na tabi ihale ile alınan kamu işlerinde ve uluslararası işlerde 5 puanlık indirim uygulanmıyor. Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar hakkında da 5 puanlık teşvik söz konusu değil.

Bu istisnalar dışındaki tüm özel sektör çalışanları teşvik kapsamında.
5 puanlık teşvik kapsamında SGK’ca indirime tabi tutulan tutar, işveren adına SGK’ya Hazine Müsteşarlığı tarafından ödenmekte.

Son olarak şunu belirtelim ki, Hazinece karşılanan prim tutarları gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınamamakta.

Sigortasız Çalıştıranın Teşviki Yanıyor

Öte yandan 5 puanlık teşvik alabilmenin ciddi bir şartı var.

İşveren hissesine ait primlerin Hazinece karşılanabilmesi için, işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak yasal bildirimlerini zamanında yapmaları gerekiyor.

Başka bir deyişle mutlaka ve mutlaka o işyerinde kayıtdışı istihdam olmamalı.

Keza işverenlerin her ay düzenli olarak (en ayın 23’ü gece yarısı 23:59’a kadar) aylık prim ve hizmet belgelerini zamanında vermeleri gerekiyor.

Bir üçüncü şart da işverenlerin Hazinece karşılanmayan işveren hissesine ait prim borçlarını SGK’ya yasal süresinde ödemeleri.

Son olarak ise SGK’ya herhangi bir idari para cezası veya bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmaması gerekiyor.

Borcunu çeşitli af veya yapılandırma kanunları ile veya 6183 sayılı Kanun kapsamında taksitlendirmiş veya yapılandırmış olanların bu yapılandırmaları sürdüğü sürece, 5 puanlık teşvikten yararlanması ise mümkün.

Kayıtdışı Çalıştırandan Geri Alınır

Belirttiğimiz üzere 5 puanlık işveren teşvikinin temel şartı işyerinde kayıtdışı istihdam bulunmaması.

Eğer SGK’nın tam yetkili denetim elemanları olan SGK Müfettişleri/Denetmenleri tarafından veya SGK’ya gelen belgelerden işyerinde kayıtdışı çalışan bulunduğu tespit edilirse işveren teşvik hakkından ileriye dönük olarak bir yıl boyunca uzaklaştırılıyor.

Dahası eğer kayıtdışı istihdam önceki dönemlerde de devam etmiş ise, 5 puanlık ödenen teşvikler gecikme cezası ve gecikme zammı ile işverenden geri isteniyor. Çıkacak olan her bir ay başına yaklaşık 2500 TL idari para cezası da cabası…

Bu da gösteriyor ki, 5 puanlık işveren teşviki hem büyük bir avantaj, hem de sigortasız işçi çalıştıran art niyetli işverenler için ciddi bir tehlike…

Cumhuriyet Tarihinin En Başarılı Teşvik Sistemi

Görüldüğü üzere 5 puanlık teşvik işçilik maliyetlerini ciddi oranda düşüren, düzenli prim ödeyenleri ödüllendiren çok avantajlı bir teşvik sistemi.

Bunu bilen işverenler de Cumhuriyet tarihinde görülmemiş rekor oranlarda bu teşvikten yararlanıyorlar.

5 puanlık teşvikten yararlanan işveren sayısı 1 milyon 100 binlerin üzerinde.

Dahası bu teşvik kapsamında istihdam edilen sigortalıların sayısı da resmi istatistiklere göre 8 milyondan fazla.

Hazineden 5 puanlık teşvik kapsamında karşılanan teşvikin parasal tutarı da 500 milyon TL’yi epey geçmiş bulunmakta.

Bu Cumhuriyet tarihi için bir rekor…

Cumhuriyet tarihinde görülmeyen bir başarı ile altı yıldan uzun bir süredir kesintisiz uygulanan bu teşvik sistemi gitgide daha fazla işveren ve işçiyi kapsıyor.

Vergide de 5 Puanlık Beklentisi Var

5 puanlık işveren teşviki yalnızca işverenin işçilik maliyetlerini azaltmıyor, ayni zamanda SGK’nın düzenli prim gelirlerini de arttırarak kamu bütçesine de katkı sunuyor.

Dahası, 5 puanlık teşviki kaybetmek istemeyen işverenler işçilerini de sigortalı yapıyor, böylece kayıtdışılık azalıyor, işçiler sigortasız çalışmaktan kurtuluyor…

İşveren de, işçi de devlette kazanıyor anlayacağınız. Yani tam anlamıyor bir “kazan kazan” durumu var bu uygulamada.

Son zamanlarda işverenlerden vergilerde de 5 puanlık prim indirimi gibi teşviklerin gelmesi, vergisini düzenli ve zamanında ödeyenin az ödeyebilmesi için talepler var.

Dileyelim ki, SGK’nın başarı ile uyguladığı bu uygulamadan Maliye Bakanlığı yetkililerimiz de örnek alır, vatandaşların bu taleplerini duyar…

Kamu kurumları yek diğerinin başarılı politikalardan örnek almalı…

---

Kıssadan Hisse

“İlim ve sanat iltifat görmediği ülkeyi terk eder.”

— İbn-i Sina

---

Sorularınız için:

Yazarın tüm yazıları için: