Özürlü emekliliğinde yaş şartı var mı?

Okurumuz Ü. S. soruyor: “02.04.1980 doğumluyum. Doğuştan M. Extrofi ve Omfolosel rahatsızlığım var. Rahatsızlığım sebebiyle ürolojik % 64 raporum var. İlk işe başlama tarihim 01.06.1988. 31.12.2012 tarihi itibariyle prim gün sayısı topmamım 3887. Vergi dairesinden aldığım 2. Derece sakatlık indiriminden yararlanabilir yazımın tarihi 10.02.2012. Çalıştığım işyerinde Kasım 2012 yarihinde vergi indiriminden yararlanmaya başladım. Ne zaman emekli olabilirim? Ne kadar maaş alabilirim? Şuan engelli kadrosunda çalışıyorum. Engelli kadrosuna az maaş veriyorlar. Birgün bile vergi indiriminden yararlanmak yetiyor diye biliyorum. Başka bir işyerinde normal kadroda normal ücret ile çalışmak istiyorum. Emeklilik açısından bir sıkıntı yaratır mı? Teşekkür ederim.”

Sayın okurumuz, daha önce de yazılarımızda belirttik özürlülere sosyal güvenlik sistemimizde erken emeklilik şansı tanınmıştır. Ancak erken emekli olabilmek için “vergi indirim belgesi”/“sakatlık indiriminden yararlanabilir belgesi” almak ve çalıştığınız işyerine vermek zorunludur.

Siz bu belgeyi almış ve sakatlık indiriminden yararlanmaya başlamışsınız. Buna göre ilk işe giriş tarihinize göre kademeli sisteme tabisiniz. 01.10.2008 gününden önce sigortalı olup sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlanmaya hak kazanmış durumda olan sigortalılar hakkında, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’na göre sigorta başlangıç tarihlerine ve sakatlık oranlarına göre reformlarla getirilen kademeli sistem uygulanır.

Sizin işe girişinize göre tabi olduğunuz kademe 15 yıl sigortalılık süresi 3600 gün prim ödeme gün sayısıdır.

Sigortalılık Süresiniz Ne Zaman Başlar?

İlk işe başlama tarihiniz 01.06.1988. Yani ilk kez sekiz yaşında iken sigortalı olmuşsunuz. Sigortalılık şartlarınız ilk işe girdiğiniz tarihe göre belirlenecek. Buna göre 3600 günle emekli olabileceksiniz.

Ancak sizin emekli olabilmeniz için ikinci bir şart daha bulunuyor: “Sigortalılık süresi”. Kanuna göre 01.04.1981 tarihi sonrasında uzun vadeli sigorta kolları olan yaşlılık, malullük ve ölüm sigortalarının uygulanmasında sigortalılık süresi kişinin 18 yaşını doldurduğu tarih olarak kabul edilir. Bu yüzden sigortalılık süreniz 02.04.1998 tarihinde başlamış kabul ediliyor.

Sigortalılık süresi olarak 15 yılı doldurmanız gerekiyor. Bu ise 02.04.2013 tarihinde dört ay sonra 33 yaşınızı doldurduğunuzda dolmuş olacak.

Yaşa Tabi Değilsiniz Ancak…

Sosyal güvenlik sistemimiz özürlülere özel bir düzenleme getirerek sosyal güvenlik reformu öncesinde ilk kez çalışmaya başlayan özürlülerin yaşa tabi olmadan emekli olabilmelerini sağlamıştır.

Siz de yaşa tabi olmadan emekli olacaksınız. 02.04.2013 tarihinde sigortalılık süreniz dolacak. Bu tarihte yaşa tabi olmadan emeklilik müracaatında bulunabilirsiniz. Ancak sigortalılık süresi uygulaması gereği 18 yaşınızı doldurmanızdan itibaren 15 yıllık sigortalılık süresi eklenince 33 yaşından önce emekli olamamaktasınız.

Alacağınız Maaş Tüm Kazançlara Göre Belirlenir

Daha önce de çeşitli okurlarımızın sorularına cevap verirken belirttik. Kişinin emekli olduğunda alacağı maaş çalışma yaşamı içerisindeki tüm kazançlarına göre belirlenir. Sigorta primine esas kazanç asgari ücret ile azami ücret olan asgari ücretin 6,5 katı arasında bildirilebilmektedir.

Buradaki kazanç aldığınız maaş değil SGK’ya bildirilen maaştır. SGK’ya kazançları aldıkları brüt ücret üzerinden değil eksik olarak bildirilen kişilerin gelecekte alacakları emekli maaşları da düşük olacaktır.

Emeklilik aşamasında aldığınız tüm maaşlar güncellenerek bir araya getirilecek ve çalışma yaşamınızdaki kazançlarınıza göre maaşınız belirlenecektir.

Emekli Olduktan Sonra Çalışmaya Devam Edebilirsiniz

Emekliliğiniz belirttiğimiz üzere gelmiş. Siz özürlü kadrosunda düşük ücretle çalıştığınız işten ayrılarak başka bir işe geçmek istediğinizi söylemişsiniz. Bunu tabii ki bunu yapabilirsiniz. Emekli olduktan sonra çalışmaya devam etmek mümkündür.

Emekli olduktan sonra çalışma isteyenler sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışmaya devam edebilirler.

---

Kıssadan Hisse

"İnsanın yaptığı yanlışların en büyüğü, başkaları karşısında gülünç olmaktan korkmasıdır."

— Dostoyevski

Sorularınız için:

Emeklilik tarihini hesaplatmak isteyen okurlarımızın T.C. kimlik numarası, SSK sigorta sicil numarası, Bağ-Kur numarası, ay-gün-yıl olarak doğum tarihi, askerlik yaptığı ve terhis olduğu tarihleri, askerlik süresini, er olarak yada yedek subay olarak yaptığını, ilk işe giriş tarihi (ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlanılan tarih), hizmet dökümü, doğum borçlanması için çocukların doğum tarihlerini, özürlü ise özürlülük rapor oranını, vergi indirimi yazısı alıp almadığı bilgilerinin tümünü eksiksiz göndermeleri gerekmektedir. Tarihlerin ay, yıl ve gün şeklinde gönderilmesi gerekir.

Yazarın tüm yazıları için: