Köylüler tesadüfen buldu 136 basamakla iniliyor insan eliyle...
SAMSUN'da köylüler tarafından geçtiğimiz yıllarda bulunan tünel ve mağara için ekipler harekete geçti.
Hititler'in kutsal kenti Zalpa'yı bulabilmek için Bafra ilçesinde 1971 yılından beri İkiztepe Kazıları sürdürülürken, ilçeye 40 kilometre uzaklıktaki Başaran köyü sınırları içindeki kayalara oyulmuş tünelin, Zalpa şehrine ait olduğu düşünülüyor.
Günümüzde Tepen Deliği adı verilen ve 2012'de bulunan tünelde, 136 basamak yer alıyor. Birinci derecede sit alanı olan Tepen Deliği yerleşkesinin, Helenistik ve Roma dönemlerinde de kullanıldığı biliniyor.
Tünelin çevresindeki kayalarda mezar olabilecek oyuntular dikkati çekerken, tünelin geçmişi, yüzey araştırmalarına göre Tunç Çağı'na kadar gidiyor.
Yine Başaran köyü sınırları içinde, Tepen Deliği'ne yaklaşık bir kilometre uzaklıktaki Hayat Kaya Mağarası'nın ise Paleolitik Dönem'de yerleşim görmüş olabileceği değerlendiriliyor.