GSS Affına Başvurmak İçin Son İki Hafta
Sosyal Güvenlik Uzmanımız Bünyamin Esen sizden gelen soruları cevaplamaya devam ediyor.
Kırklareli’den okurumuz Emrullah İşbirenli soruyor:
“Bünyamin bey, üniversiteyi 2013 yılının Haziran ayında
bitirdim. Okulu bitirdikten sonra çalışmadım, bana GSS borcu
çıkartmış SGK. Bu borçtan kurtulabilir miyim? Gelir testine girmen
gerekiyor diyorlar, nasıl yapacağım?”
Sayın okurum, ülkemizde 2012 yılının başından beri uygulanan Genel
Sağlık Sigortası, kısa adıyla GSS sistemi var.
GSS sistemine göre üniversitede okuyan çocukların okulları devam
ettiği sürece 25 yaşını doldurup 26’dan gün alana kadar babaları
üzerinden sağlık hizmeti alma hakkı var.
Ama okul bitince, okuldan ayrılınca yahut da evlenince bu hakları
ortadan kalkıyor.
Bu şekilde mezun olan veya okulla ilişkisi kesilen öğrencilerin
ikametlerinin olduğu kaymakamlığa veya valiliğe giderek gelir testi
yaptırması gerekiyor.
Gelir Testine Girmeyen Zararlı Çıkıyor
Gelir testi yaptırmaya gitmeyenlere ise her ay en üst dilimden şuan
için aylık 288 TL GSS borcu çıkmaya başlıyor.
Oysa gelir testine girseniz belki de borcunuz azalacak, hatta
geliriniz düşük tespit edilirse hiç borcunuz çıkmayacak.
Zira GSS sisteminde gelir testine göre, geliri asgari ücretin brüt
tutarının üçte birinden az çıkan kişilerin primini devlet
ödemekte.
Geliri daha fazla olan kişiler ise işsiz olsalar dahi başka biri
üzerinden sağlık hizmeti alamadıkları sürece sigortalı olmak
zorunda kalıyor. Bu prim ödemeleri üç kademeli: Geliri en fazla
olan aylık 288 TL, orta düzeyde olan 144 TL, asgari ücretten az
kazanan ise 48 TL prim ödüyor.
Gelir Testine Girmeyen Vatandaşlar Var
2012 yılındaki büyük dönüşümde vatandaşların büyük bir bölümü gelir
testine başvurdular, hatta testi yapan Sosyal Yardımlaşma ve
Dayanışma Vakıflarında büyük izdihamlar oldu.
Yeni sistem ile en muhtaç olan kişiler tespit edildi, yaklaşık bir
buçuk milyon vatandaşın primini devlet ödemeye başladı.
Ancak sayısı yarım milyona yakın vatandaşımız gelir testine girmesi
gerektiğini duymadığından ve reformdan haberi olmadığından hiç
gelir testine girmedi ve kendilerine yüksek oranda GSS prim borcu
çıkmaya başladı.
Zira belirttiğimiz üzere sistem, gelir testine başvurmayanları
cezalandırıyor ve onlara gelir testine başvurana kadar en üst
dilimden (yani şuan için aylık 288 TL) GSS prim borcu çıkartmaya
başlıyor.
Oysa bu şekilde prim borçlusu haline getirilen kişiler belki de hiç
geliri olmayan, primini devletin ödeyeceği kesime giriyor.
Mart Ayı Sonuna Kadar Gelir Testine Başvurun
İşte bu şekilde, GSS reformunu bilmediği için veya gelir testine
zamanında gitmeyi unuttuğu için adlarına prim borcu çıkan kişilerin
sorununun çözülmesi için geçen yıl çıkan Torba Yasa ile çok önemli
bir düzenleme yapıldı.
Kaymakamlıklar ve Valilikler nezdinde bulunan Sosyal Yardımlaşma ve
Dayanışma Vakıflarına başvurularak gelir testi yaptırılması halinde
bu gelir testi sonuçları 2012 yılının başından bu yana (yani geriye
dönük olarak) etkili olacak.
Bu şekilde, gelirinin asgari ücretin üçte birinden az olduğu
anlaşılanların tüm borçları silinecek, diğer kişilerin ise borcunun
azalması söz konusu olabilecek.
Ancak Torba Yasa ile getirilen bu imkândan yararlanmak için süre
azalıyor, zira bu haktan yararlanmak için en geç 31 Mart tarihine
kadar başvurmak gerekiyor.
Nereye Başvuracaksınız?
Daha önce hiç gelir testine girmemiş bir kişi iseniz 31 Mart günü
mesai bitimine kadar oturduğunuz yerdeki Sosyal Yardımlaşma ve
Dayanışma Vakfına başvurmanız gerekiyor.
Bu vakıflar oturduğunuz yerin Kaymakamlığı veya Valiliği bünyesinde
bulunuyor.
Test sonucuna göre, aile içindeki kişi başına geliri brüt asgari
ücretin üçte birinden (yani yaklaşık 400 TL) az çıkanların SGK
sisteminde görünen borçları tamamen silinecek.
Geliri bundan fazla olan kişilerin ise prim borçlarının azalması
olasılığı ortaya çıkacak.
Dahası, borcun azalması sonrasında kalan borç da düşük faizle
taksitlendirilerek ödenebilecek.
Ve tabii ki, borcu biten yâda taksitlendirilen kişiler hastaneden
hemen yararlanmaya başlayabilecek.
Daha Önce Gelir Testi Olanların Durumu
Torba Yasa ile getirilen başka bir imkân da, gelir testine daha
önce girmiş kişilerin ödenmemiş GSS prim borcu varsa bu tutarların
düşük faizle yapılandırılması hakkının getirilmesi.
Bu yapılandırma imkânından yararlanmak için ise Nisan ayının son
gününe kadar başvuru süresi var.
Yapılandırma için elden veya idare taahhütlü/APS post ile
ikametgâhınızın bulunduğu SGK İl Müdürlüğü veya Sosyal Güvenlik
Merkezi’ne başvurmalısınız.
Bu şekilde yapılandırılan borçların 1 Haziran’a kadar önemsi
halinde, faiz olarak yazılan kısımları affedilecek.
İsterseniz borçları düşük faizle altı, dokuz, on iki veya on sekiz
eşit takside de böldürebileceksiniz. Borcunu ödeyen veya
taksitlendirilen kişilerin hemen hastaneden faydalanma hakkı
başlayacak.
---
Kıssadan Hisse
“Sen seni bil; ömrünce bu sana yeter.”
— Şeyh Edebali
---
Sorularınız:
Yazarın tüm yazıları için: