Geriye dönük GSS gelir testinde son üç gün kaldı
Sosyal Güvenlik Uzmanımız Şevket Tezel önemli konulara değinmeye devam ediyor.
Okurum Recep Kaplan “Yazılarınızı ilgi ile takip etmekteyim.
Son günlerde sizlerin de bildiği üzere GSS ile ilgili bir takım
haberler basında yer almaktadır. Aşağıdaki soruma en kısa süre de
cevap verebilirseniz çok memnun olacağım. Çünkü bunun da bir süresi
varmış. Biz duyarlı vatandaşlar bu konulara çok önem veriyoruz.
Sizlerin de çok önem verdiğinizi bildiğimden sorunumu size yazma
ihtiyacı duydum. 1991 doğumlu kızım Üniversiteyi bu yıl bitirdi.
Ben 01.10.2008 den önce 399/II sayılı cetvele tabi Emekli Sandığı
iştirakçisi olarak bir KİT’de çalışmaktayım” diyerek soruyor:
“Bu durumda benim kızımın GSS gelir testi yaptırmasına gerek var
mı? Üniversiteyi bitirse de herhangi bir işte çalışmaya başlamadığı
için benden sağlık hizmeti almaya devam edebilir mi?”
Okurumun sorusunu cevaplamadan önce GSS gelir testine değinmekte
yarar var. Zira bu konu şu an güncel bir konu ve geçmişe doğru
etkili gelir testi yaptırma başvurusu için son üç güne girdik.
Yapılandırma ve Geriye Dönük Gelir Testi
6552 sayılı Kanun ile geçen yıl zorunlu genel sağlık sigortası
primlerinin yapılandırılması imkânı getirilmişti. Aynı kanun ile
daha önce gelir testi yaptırmadığı için azami düzeyde tahakkuk
ettirilen GSS prim borçlarının bu kapsamda yapılacak gelir testi
sonucu revize edilmesi de mümkün kılınmıştı. Geriye dönük Zorunlu
Genel Sağlık Sigortası prim borçlarına esas gelir testi için
Kaymakamlıklara bağlı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına
(SYDV) başvuru süreci bugün halen devam ediyor ise de 30 Eylül 2015
tarihinde son buluyor.
Keza SGK’ya olacak Zorunlu Genel Sağlık Sigortası prim borçlarının
peşin veya taksitle ödenebilmesi için (çıkan gelir testi sonucuna
göre) en geç 02.11.2015 tarihine kadar başvuruda bulunmak
gerekiyor. Yine bu sürelere bağlı olarak yapılandırılan borcun ilk
taksitinin ödenme süresi de 30.11.2015 tarihine kadar mümkün
bulunuyor.
Peki, Nedir Bu Gelir Testi?
Gelir testi işlemi, kişinin çeşitli göstergeler ışığında mevcut
gelirinin belirlenmesi oluyor.
Herhangi bir kapsamda genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık
sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamında sağlık
yardımlarından yararlanma hakkı bulunmayan kişilerin genel sağlık
sigortalılığına tescil edilmesinde gelir testi belirleyici rol
oynuyor. Bu kapsamda tescil edilen kişilerin tescil tarihinden
itibaren yerleşim yerlerinin bulunduğu yerdeki Sosyal Yardımlaşma
ve Dayanışma Vakıflarına başvurarak ilk adımı atmaları, yani gelir
testi başvurusunda bulunmaları gerekiyor.
Test Yaptırmak İstemeyenler
Gelir testi yaptırmak istemeyenlerin, SGK veya SYDV’larına
başvurarak gelir testi yaptırmak istemediğini yazılı olarak beyan
etmeleri mümkün. Ancak bu beyanda bulunan kişilerin aile içindeki
kişi başına düşen aylık gelir tutarının aylık prime esas kazanç alt
sınırının (Brüt asgari ücret tutarının) iki katından fazla olduğu
kabul ediliyor. Buna göre GSS primleri de SGK tarafından tescil
tarihinden itibaren asgari ücretin iki katı esas alınarak tebliğ ve
tahsil ediliyor.
Gelir Testinde Aile Bireyleri
Gelir tespitinde aynı hanedeki aile esas alınıyor. Adres Dayalı
Nüfus Kayıt Sisteminde (ADNKS) yer alan adres bilgilerine göre aynı
hane içinde yaşayan ve MERNİS kayıtlarında yer alan eş, yaşlarına
bakılmaksızın evli olmayan çocuk ile genel sağlık sigortalısı
olarak tescil edilecek kişinin ana ve babası esas alınıyor. Bununla
beraber aynı hanede yaşamayan ve öğrenim nedeniyle başka bir hanede
yaşayan evli olmayan çocuklardan 25 yaşını doldurmayanlar da gelir
tespitinde aile içinde değerlendiriliyor.
Aile bireylerinden askerliğini yapmakta olanlar, hükümlü ve
tutukluların hesaba katılmamaları gerekiyor.
Tebligata rağmen bir aylık süre içerisinde gelir testine
başvurmayanların tescil başlangıç tarihinden itibaren aile içindeki
gelirinin kişi başına düşen aylık tutarı olarak, aylık prime esas
kazanç taban rakamının (asgari ücretin) iki katı esas alınarak
primleri tahakkuk ettiriliyor ve bu kişilerin ödemeleri gereken
prim tutarlarının GSS Tescil Bildirimi ile birlikte, SGK tarafından
iadeli taahhütlü posta yoluyla kendilerine tebliğ edilmesi
gerekiyor.
Kız Çocuklarının Durumu
Fakat sizin kızınız için bu gelir testini yaptırmanız
gerekmiyor. Okurumun içeriğini verdiği yazı eski. 2011
yılında yürürlüğe giren 6111 sayılı yasa ile bu konuya son şekli
verildi. Sözün kısası kız çocukları kaç yaşında olurlarsa olsunlar,
anne-babası hangi statüye tabi olursa olsun (SSK’lı Bağ-Kurlu
Emekli sandığı iştirakçisi v.b.) bekar ve işsiz olduğu sürece
emekli veya sigortalı anne ve/veya babasının sağlık yardımı
hakkından faydalanabilir. Bu nedenle kızınız için gelir testi
yaptırmanız gerekmiyor.
Ama kızınız kısmi süreli çalışmaya başlarsa hem kendisinden hem de
sizden dolayı sağlık yardımı alma hakkına sahip olmayacağından o
halde gelir testi yaptırması gerekiyor.
Kısmi çalışanlardan ayrı 01.01.2012 tarihinden itibaren kısmen de
olsa sosyal güvencesiz kalmış Türkiye’de ikamet eden vatandaşlar,
yaşı büyük işsiz erkek çocukları, güne ihtiyacım yok yaşı
bekliyorum deyip işsiz olarak evde bekleyen ve bir başkasından GSS
hakkı bulunmayanların durumlarını bu gözle sorgulamalarında
kendileri için fayda var