Esnaf primleri artık işçisinden az olabiliyor

Şanlıurfa’dan okurumuz Burhan Şerikanlı soruyor: “Bünyamin bey, bir market işletiyorum, kendim Bağ-Kur primi ödüyorum. Yanımda dört kasiyer bir de kasap çalışıyor. Hepsini sigortalı gösteriyorum, hem de asgariden değil tam aldıklarından. Geçen sene SGK bana borç çıkartmıştı 15 bin Lira. Meğer işçilerimi SGK’ya tamdan gösteriyorum diye Bağ-Kur borcu çıkartmışlar bana, işçiden az olmazmış Bağ-Kur. Bu borcu ödememiştim. Şimdi bunun kalktığını söyledi muhasebeci doğru mu? Eski basamağımdan Bağ-Kur ödeyebilir miyim? Çıkan borç kaldırıldı mı?”

Sayın okurum, son söyleyeceğimizi ilk söyleyelim: Sözünü ettiğiniz kural kaldırıldı, artık Bağ-Kur priminizin ne kadar olacağını kendiniz belirliyorsunuz.

Artık Bağ-Kur’lu olanlar yanlarında işçi çalıştırsalar da işçilerine ödedikleri ücretten bağımsız olarak sigorta primlerini kendileri belirliyorlar.

Esnafların sigorta primlerinin nasıl belirlendiğini ayrıntılı olarak açıklayalım.

Eskiden Bağ-Kur’luya Eziyet Vardı

Bilindiği üzere, eski tabirle Bağ-Kur yeni tabirle 4/b statüsü; esnafların, şirket ortaklarının, muhtarların, kendi adına ve hesabına çalışanların ve gelir vergisi mükelleflerinin sigortalılıklarını sağlıyor.

Eskiden SGK ayni zamanda yanında işçi çalıştırarak ülke ekonomisine katkıda bulunan, başkalarının evlerine rızık götürmesini sağlayan esnaflara adeta ceza uyguluyor, onlardan fazla prim istiyordu.

Zira kanunda Bağ-Kur’lu olanlar (gerçek kişi işverenler) aynı zamanda işveren ise beyan edeceği aylık kazancı, işçilerine verdiği maaşların en yükseğinden az olamıyordu.

Hatta bu yılın başında yüzbinlerce esnafa birden borç tebligatları gitmiş, esnaflar şok olmuştu. Zira SGK beyan ettiği kazancın düşük olduğu tespit edilen Bağ-Kur’luların primlerini yükseltti, üstüne bir de gecikme cezası ve gecikme zammı koyarak borç çıkardı.

Esnaf Primleri Artık İşçisinden Az Olabiliyor

Ama bu kural artık yok!

Zira bu yılın Nisan ayında çıkartılan ve kamuoyunda Torba Yasa olarak bilinen 6645 sayılı Yasa ile aynı zamanda işveren olan Bağ-Kur’luların prime esas kazancının çalıştırdığı işçisinden daha yüksek olması gerektiğine dair kural kaldırıldı.

Böylece Nisan ayından itibaren Bağ-Kur’lular primlerini kendileri belirlemeye başladılar.

Yetmedi, yasayla bu yeni kural 01.10.2008 tarihinden itibaren geçerli kabul edildi. Yani Türkçesi, daha önce size çıkartılan borcu ödemenize gerek kalmadı, zira SGK bu borçları sildi, sizinkini hala silmedi ise de silecek.

4/b’liler Nasıl Prim Ödüyor?

Peki, Bağ-Kurlu (4/b’li) olan üç milyona yakın sigortalının primleri nasıl belirleniyor?

2008 yılındaki Sosyal Güvenlik Reformu öncesinde Bağ-Kur’lularda prim sistemi vardı. Hizmet yılınıza göre yükselen bir 24 basamaklı prim sistemine göre prim ödeniyordu.

Bağ-Kur sigortalıları ilk 12 basamakta her yıl zorunlu olarak, 13 ile 24’üncü basamaklar arasında ise iki yılda bir talebe bağlı olarak basamak yükseltiliyordu.

01.10.2008 sonrasında ise beyan ve tercih sistemi geldi. Buna göre Bağ-Kur’lular artık asgari ücret ile asgari ücretin 6,5 katı arasındaki bir prim esas kazanç tutarını tercih ediyor.

Bu tutar yıllar içinde çalıştıkça artmıyor, eğer siz isterseniz arttırabiliyorsunuz. Yani artık bir Bağ-Kur’lunun emekli olana kadar sürekli asgari ücretten prim ödeyebilmesi mümkün.

---

Kıssadan Hisse

“Gideceğim yoldan eminsen, engeller dinlenme noktan olmaktan öteye gidemez.”

— Ralph Waldo Emerson

---

Sorularınız için:

Sorularınızı Twitter, Facebook, LinkedIn yâda yukarıdaki mail adresimden iletebilirsiniz.

Yazarın tüm yazıları için: