BIST 9.120
DOLAR 32,37
EURO 35,04
ALTIN 2.325,29
EMEKLİ

Erken emekli olmak isteyenler dikkat!

Binlerce kişi erken emeklilik için gün sayıyor. Erken emeklilik bekleyen emeklililerin beklediği sonuç Yargıtay'dan gelecek olan karara kaldı.

Erken emeklilikte bazı kesimlerin avantajları var. Erken emeklilikten faydalanmak için bazı şartların oluşması gerekiyor. Erken Emeklilik haricinde ise 2008 öncesi ve sonrası sigortalı olanlarda bazı farklılıklar bulunuyor.

Sabah gazetesinden Faruk Erdem'in haberine göre, Erken emeklilik konusunda çeşitli kesimlerin avantajları bulunuyor. Yaş şartı,askerlik, doğum gibi avantajların yanında engellilerin de erken emekli olma hakları var. Bunun için en az yüzde 40 oranında rapor ve vergi indirimi almaları gerekiyor. Burada yaş şartı aranmıyor. 15 ile 20 yıl arasında sigortalılık ve 3600 ile 4400 gün arasında da prim yeterli oluyor. Buraya kadar problem yok. Birçok vatandaş bu imkândan yararlanıyor. Ancak sorun eski sigortalılar ile yeni sigortalılar arasındaki farklılıklardan çıkıyor.

ŞARTLAR AYNI FAKAT SÜRE FARKLI

Özellikle 2008 öncesi ve sonrası sigortalı olanlar arasında 2 yılı bulan farklılıklar oluşuyor. Yani eski sigortalılar daha çok beklemek zorunda kalıyor. Örneğin, 2005 yılında sigortalı olmuş bir çalışan yüzde 40 vergi indirimi almışsa emeklilik şartları 20 yıl ve 4400 gün olarak belirleniyor. Aynı çalışan eğer 01.10.2008 sonrasında sigortalı olsaydı bekleme süresi 18 yıla düşecek gün sayısı ise 4100'den başlayacaktı. Yüzde 80 ve üzerinde vergi indirimi alanlar için ise eski yeni sigortalılar arasında yıl farkı yok. Ancak bu kez de prim günü farkı ortaya çıkıyor. Burada ise yeni sigortalılar eski sigortalılara göre daha çok prim ödemek zorunda kalıyor. Yüzde 60-79 oranında vergi indirimi alanlarda da benzer bir durum söz konusu. Burada da 1997-2008 arasında sigortalı olanlar daha fazla süre beklerken yeni sigortalılar daha fazla prim ödüyor.

Milyonlarca işçiye tanınan yıpranma hakkından yararlanmak için en az 3600 gün çalışma şartını esnetti.


2008'den önceki çalışma süreleri de yıpranma hesabında dikkate alınacak. Bu yolla erken emekli olunabilecek 2.5 yıl öne çekiyor 2008'den önceki sistemde, yıpranma hakkıyla kazanılan sürenin tamamı yaş haddinden de indiriliyordu. 5 yıl fiili hizmet süresi zammı alan kişinin yaş haddinde 5 yıl indirim yapılıyordu. 5510 sayılı kanunun yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008'den itibaren yaş haddinden düşülecek süre, yıpranma ile kazanılan sürenin yarısına indirildi.

Böylece, 5 yıl yıpranma hakkı bulunanların yaş haddinde en fazla 2.5 yıl indirim yapılıyor. 52 yaşında emekli olacak kişi bu sayede 49.5 yaşında emekli olabiliyor.

3600 GÜN PRİM GEREKİYOR

Su altında çalışanlar, Emniyet ve, MİT mensubu, itfaiyeci, gazeteci, madenci, demir-çelik işçileri başta olmak üzere milyonlarca çalışanın yıpranma hakkı var.

Yıpranma hakkı, erken emekli olmayı sağlıyor. Yani yıpranma süreleri emeklilik için gerekli yaş haddinden düşülüyor. Yıpranma ve yaş haddinden indirim hakkı için yıpranmaya tabi işte en az 3600 gün (10 yıl) çalışma şartı aranıyordu. SGK, bu konuda kolaylık sağladı.

60-180 GÜN ARASINDA

Buna göre; 3600 gün hesabmda, 1 Ekim 2008 öncesi yıpranmaya tabi olmayan çalışma süreleri de dikkate alınacak. 2008 öncesi ve sonrası çalışma sürelerinin toplamı 3600 gün olanlar, 2008'den sonraki yıpranma sürelerini yaş haddinden indirip, daha erken emekli olabilecekler. Yıpranmadan yararlanan kişilere, çalıştıkları her 360 gün için 60 gün ile 180 gün arasında değişen sürelerde fiili hizmet süresi zammı veriliyor. Daha fazla emekli maaşı Yıpranma, çalışanları iki türlü etkiliyor.

Fiili hizmet süresi zammı olarak da bilinen yıpranma, toplam prim gün sürelerine eklenerek daha yüksek maaş almayı sağlıyor. İkincisi, yıpranma süreleri yaş haddinden indirim yaparak erken emekliliğin yolunu açıyor.

Örneğin; 360 gün çalışmaya karşılık 90 gün olan yıpranma hakkıyla 20 yıl çalışan 25 yıl çalışmış kabul ediliyor. Emekli maaşı 20 değil 25 yıla göre hesaplanıyor.
 
erken emeklilik 

Yorumlar
ÇOK OKUNANLAR