Doğum borçlanmasıyla erken emeklilik

Trabzon’dan okurumuz Fadime Beştan soruyor: “Bünyamin bey, 01.06.1970 doğumluyum. 15.01.1998 yılında SSK’lı oldum. Beş yıldan fazla tıbbi sekreter olarak çalıştım. 2090 gün sigortam var. Dört çocuğum annesiyim. Çocuklarımın 1991, 1994, 2006 ve 2008 doğumlu. Doğum borçlanması yaparak günerimi arttırabilir miyim, emekli olabilir miyim? Şuan çalışmıyorum. Çocuklarımı SGK’ya borçlanarak çalışmadan erken emekli olunabilecekmiş diyorlar, doğru mudur? Bilgi verirseniz sevinirim. Teşekkürler.”

Sayın okurumuz, doğum borçlanmasını ile erken emekli olunup olunmayacağını soruyor. Son zamanlarda doğum borçlanması en çok sorulan konulardan birini oluşturuyor. Bunun nedeni doğum borçlanması ile ilgili değişikliklerin gündeme geleceği ile ilgili kamuoyunda oluşan beklentiler.

Mevcut durumda kadınların doğum borçlanması hakkı nedir, doğum borçlanması erken emeklilik sağlar mı, gelecekte planlanan değişiklikler olursa durum ne olur? Bu konuları tüm okurlarımızı aydınlatacak şekilde ayrıntılı olarak ele alalım.

Kademeli Sistemde Emeklilik

Fadime hanım;ilk işe giriş tarihinize göre 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 prim ödeme gün sayısını doldurmanız halinde 54 yaşınızı doldurduğunuz tarihte emekli olabilirsiniz. Şuan yaşınız 42 ve emeklilik gün sayınız da epey eksik.

Öte yandan eksik gün sayınızı 3600 güne tamamlanız halinde de 58 yaşında yaştan emekli olmanızda mümkün. Bunun için de 15 yıllık sigortalılık süresi gerekiyor, ki zaten bu süreniz çoktan dolmuş.

Mevcut halde iki seçeneğiniz var: Ya sigortalı olarak bir işe girip çalışarak eksik günlerinizi tamamlayabilir yada sigortalı olduğunuz tarihten sonra olan iki doğumunuzu borçlanarak toplamda 1440 güne kadar hizmet kazanarak günlerinizi 3600 güne tamamladıktan sonra 58 yaşını bekleyebilirsiniz.

Doğumlardan Sonra Geçen 48 Ayı Borçlanabilirsiniz

İkinci seçenek olarak ifade ettiğimiz üzere mevcut halde doğum borçlanması yapmanız mümkündür. Eksik günlerinizin bir kısmını sigorta olduktan sonraki doğumlarınızı borçlanarak ödeyebilirsiniz.

Eksik günlerinizi tamamlamak için 2006 ve 2008 yıllarında yaptığınız her doğumu yirmi dört aya kadar, toplamda kırk sekiz aya kadar borçlanabilirsiniz. 01.01.2013-31.07.2013 tarihleri arasında en az borçlanma tutarı aylık da aylık 313 TL 16 Kuruştur. İki yıl (720 gün) borçlanmanız halinde her doğum için en az 7.515 TL 65 Kuruş, iki doğum için toplamda 15.031 TL 30 Kuruş ödemeniz gerekmektedir.

Doğum Borçlanmasını Yapar Yaştan Emekliliği Beklersiniz

Doğum borçlanmanızı hizmet günlerinizi 3600 güne tamamlayacak şekilde 1510 gün olarak da yapabilirsiniz.

Bu takdirde günleriniz 3600 güne tamamlandığından hiç çalışmasanız dahi 58 yaşında emekli olursunuz.

Borçlanmayı şuan olduğu gibi emeklilik aşamasında, yani 58 yaşınızı doldururken de yapmanız mümkündür. Hangi tarihte borçlanma yapıyorsanız o tarihteki asgari ücret ile asgari ücretin 6,5 katı arasında sizin belirleyeceğini tutarın %32’si oranında prim ödeyeceksiniz. Asgari ücret üzerinden ödemenizi tavsiye ederim.

Doğum Borçlanması Azami 4 Yıldır

Mevcut düzenemede doğum borçlanması azami 4 yıl, yani 1440 gün yapılabilir. İki çocuktan fazla borçlanma imkanı bulunmamaktadır.

4/1-(a) kapsamındaki sigortalı kadının, iki defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmaması ve çocuğunun yaşaması şartıyla talepte bulunulan süreleri borçlanılabilir. Doğum borçlanmasında en fazla iki çocuk ile sınırlı olmak üzere yapılabilmektedir. Borçlanılacak dönemde çalışılmamış olması şarttır.

Öte yandan doğum borçlanması yapılabilmesi için ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlamış olmak şartı aranmaktadır. Dolayısıyla sigortalılık tarihi geriye gitmez.

Başka bir deyişle 1991 ve 1994 yıllarındaki doğumlarınızı şuanki sistemde borçlanamazsınız. Bunun nedeni hem iki çocuktan fazla borçlanma imkanı olmaması, hem de ilk kez sigortalı olunan tarihten önceki doğumların borçlanılamamasıdır.

Yeni Düzenleme Ne Getirir?

Doğum borçlanması ile ilgili olarak kamuoyunda yer alan haberler borçlanma için getirilmiş bulunan 2 çocuk üst sınırının kaldırılacağını ve ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlanılan tarihten önceki doğumlar için de borçlanma imkanı getirilebileceğini söylüyor.

Bu değişiklik için en önemli neden olarak ise ülkemizin düşmekte olan doğurganlık hızının düşüş ivmesinin azaltılması hedefi gösteriliyor. Buna göre çok çocuk yapan kadınlarımız çok daha erken emekli olabilecek.

Hatta yeni düzenleme yasalaşırsa örneğin 8 çocuğu olan bir kadınımız 56 bin küsür TL vererek 60  yaşını da geçmişse hemen emekli olabilecek. Zira son reform kanununa göre 5400 günü olan kadının yaştan emekli olması mümkün.

Siz de böyle bir düzenleme olması halinde toplam dört doğumunuzu borçlanarak 2880 güne kadar hizmet kazanma hakkını elde edersiniz. Bu takdirde günleriniz 4970 güne çıkar ki, 3 yıl kadar bir işe girerek çalışmanız halinde erkenden 54 yaşında emekli olabilirsiniz.

Henüz Bir Değişiklik Yok

Belirtelim ki mevcut düzenlemede halen 2 çocuğa kadar borçlanabilme üst sınırı sürüyor. Sigortalı çalışmaya başlanılmadan önceki doğumlar da borçlanılamıyor. Bu durum yasal bir değişiklik olmasına kadar böyle sürecek.

Ayrıca yapılabilecek yeni düzenmenin ayrıntıları da henüz net değil. Örneğin yapılacak yeni düzenlemeye göre sigortalılık sürenizin geriye çekilmesi söz konusu olur ise doğum yapan kadınların çok daha erken emekli olmaları söz konusu olabilir.

Halen askerlik borçlanması sigortalılık süresini geriye çekerek sigortalıların kademeli sistemde daha alt kademelere tabi olmalarını, başka bir deyişle erken emekli olmalarını sağlıyor.

Ancak her halükarda doğum borçlanmasının kapsamını genişletecek ve çocuk sınırını kaldıracak bir düzenlemenin hem emeklilik açısından hem de sosyal güvenlik bütçesi açısından ciddi sonuçları olacağı gözden ırak tutulmamalı.

---

Kıssadan Hisse

“Ağızlar açılmıyorsa, söylenecek önemli bir şey var demektir.”

— Paulo Coelho

---

Sorularınız için:

http://www.bunyaminesen.com

http://www.twitter.com/bunyaminesen

http://www.facebook.com/bunyaminesen.yazilar

Emeklilik tarihini hesaplatmak isteyen okurlarımızın T.C. kimlik numarası, SSK sigorta sicil numarası, Bağ-Kur numarası, ay-gün-yıl olarak doğum tarihi, askerlik yaptığı ve terhis olduğu tarihleri, askerlik süresini, er olarak yada yedek subay olarak yaptığını, ilk işe giriş tarihi (ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlanılan tarih), hizmet dökümü, doğum borçlanması için çocukların doğum tarihlerini, özürlü ise özürlülük rapor oranını, vergi indirimi yazısı alıp almadığı bilgilerinin tümünü eksiksiz göndermeleri gerekmektedir. Tarihlerin ay, yıl ve gün şeklinde gönderilmesi gerekir.

Yazarın tüm yazıları için: