81 ilde zorunlu oldu! Bu mesaj gelirse şaşırmayın
Sağlık Bakanlığı duyurdu. Hipertansiyon, diyabet, obezite, kalp-damar hastalıkları ile kanser ve yaşlıların tüm aile hekimliklerinde izlem taramalarına alınması zorunlu hale getirildi Bu kapsamda her hekim, telefon arayarak ya da SMS aracılığıyla aile hekimliğine davet edeceği 30-65 yaş arası kadınların rahim ağzı kanseri, 50-70 yaş arası kadın ve erkeklerin kalınbağırsak kanseri taramasının yapılmasını sağlayacak.
Türkiye genelindeki tüm aile hekimliği birimlerinin, hedef nüfusundaki vatandaşları, hipertansiyon, diyabet, obezite, kalp-damar hastalıkları ile kanser ve yaşlı izlem taramalarına alarak, sonuçlarını Hastalık Yönetim Platformu'na (HYP) işlemesi zorunlu hale getirildi.
Sağlık Bakanlığınca 30 Haziran'da yayımlanan Aile Hekimliği
Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği ile aile hekimi ve aile sağlığı
çalışanlarının ücretlerinin hesaplanmasına, kronik hastalık
yönetimine ait parametreler eklenerek, aile hekimliği çalışanlarına
ücret artışı sağlandı.
Bu çerçevede, Bakanlık Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü
ile Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğünün ortak
çalışmasıyla ocak ayında kullanıma açılan Hastalık Yönetim
Platformu (HYP) 1 Temmuz itibarıyla tüm aile sağlığı
merkezlerinde yaygınlaştırıldı. Böylelikle, kronik hastaların daha
yakından takip edileceği, bazı hastalıkların erken safhalarda
tespit edilip gereken önlemlerin alınabileceği dönem başlamış
oldu.
Yeni uygulamayla aile hekimlerinin, daha önce de yapılan ama
yeterince yaygın olmayan hipertansiyon, diyabet, obezite,
kalp-damar hastalıklarına ilişkin değerlendirmeleri ile kanser ve
yaşlılara yönelik taramaları, hedef nüfuslarındaki her kişi için
gerçekleştirmesi ve HYP'ye işlemesi zorunlu hale
getirildi.
KANSER TARAMASI İÇİN KİŞİLER TEK REK ARANIP DAVET
EDİLECEK
1 Temmuz itibarıyla devreye alınan yeni uygulamalara göre, her aile
hekimi, hedef nüfusundaki kişileri, telefon arayarak veya SMS ile
davet ederek danışmanlık verecek, 30-65 yaş arası kadınların rahim
ağzı kanseri, 50-70 yaş arası kadın ve erkeklerin de kalın bağırsak
kanseri taramasını yapacak.
Ayrıca 40-69 yaş arası kadınlar da meme kanseri taraması için en
yakın tarama birimine yönlendirilerek takip edilecek. Pozitif veya
şüpheli olan sonuçlar, teşhis merkezlerine sevk edilecek.
Aile hekimleri, aylık hedef nüfuslarının taramalarını, rahim ağzı
kanseri taraması için en az yüzde 50, meme kanseri taraması için en
az yüzde 40, kalın bağırsak kanseri taraması için en az yüzde 50
olacak şekilde yapacak.
EN AZ BİR KEZ KAN BASINCI ÖLÇÜMÜ YAPILACAK
Kişilerin hipertansiyon değerlendirmeleri çerçevesinde her aile
hekimi, kendi nüfusuna kayıtlı 18 yaşından büyük bireyleri yılda en
az bir kez kan basıncı ölçümü yapmak için davet edecek.
Kan basıncı yüksek hastalar ile 50 yaş üstü, kilolu, obez, sigara
içen, şeker hastalığı bulunan, ailesinde kronik böbrek yetmezliği
hikayesi olan kişilerin kan basıncı, boy, kilo ve bel çevresi
ölçümü düzenli yapılacak.
Bu durumdaki hastalar gerektiğinde diyetisyen, fizyoterapist,
psikolog gibi uzmanlardan destek almaları için Sağlıklı Hayat
Merkezlerine yönlendirilecek.
Hipertansiyonu bulunan kişiler ayrıca e-Nabız sistemi üzerinden
kendi tedavi planlarını görebilecek ve evde ölçtükleri kan basıncı
değerlerini sisteme yükleyebilecek.
40 YAŞ ÜSTÜNÜN RİSKLERİ HESAPLANACAK
Aile hekimleri ayrıca 40 yaş ve üstü bireylerde başvuru sebebinden
bağımsız olarak bir kez kardiyovasküler risk değerlendirmesi
yapacak. Böylelikle kişilerin 10 yıllık zaman dilimi içinde ölümcül
koroner kalp hastalığı, inme ve geçici iskemik atak geçirme riski
hesaplanabilecek.
Öncelikle bireylerin, yaş, cinsiyet, sigara kullanımı bilgilerinin
alınacağı değerlendirmede, kan basıncı ölçülecek, sistolik kan
basıncı değeri alınacak ve total kolesterol değerine
bakılacak.
Düşük riskli bireylere, sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite, tütün
ve tütün mamullerinden uzak durma, alkolü bırakma gibi yaşam
tarzı değişiklikleri konusunda danışmanlık verilecek, orta, yüksek
ve çok yüksek risk grubundaki bireylerin ise Sağlıklı Hayat
Merkezlerinden destek alması, daha ileri tetkik ve tedavi planı
için uzman hekime yönlendirilmesi sağlanacak. Bu kişiler ayrıca
diyabet ve obezite riski açısından da taranacak.
“YAŞLI İZLEM TARAMASI” UYGULAMASI
Aile hekimleri veya aile sağlığı çalışanları, 65 yaşını aşmış her
bireyi yılda en az bir genel durum değerlendirmesi yapmak için
telefon veya SMS'le aile sağlığı merkezlerine davet edecek.
Kişilerin hastalık öyküleri alınacak, fiziksel muayene ve
laboratuvar incelemeleri gerçekleştirilecek.
Yaşlı bireyin değerlendirmesinde, geçirdiği hastalıklar,
Alzheimer/demans varlığı, sigara kullanımı, fiziksel aktivite
durumu, beslenme alışkanlıkları, işitme, görme, idrar kaçırma gibi
sorunları, ağız ve diş sağlığı problemleri ile ilaç kullanımı
bilgileri bütüncül bakışla ele alınacak.
Yaşlı hastaların, yemek yeme, giyinme, telefon kullanma, yemek
yapma gibi günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirmede yardıma
ihtiyaç duyup duymadıkları saptanacak ve buna göre tedavilerine
başlanacak. Yaşlılar, gerektiğinde daha ileri tetkik ve tedavi
planı için uzman hekime yönlendirilecek.
Aile hekimleri, kişilerin hipertansiyon, diyabet, obezite,
kalp-damar hastalıkları ile kanser ve yaşlı izlem taramalarına
ilişkin değerlendirmelerini HYP'de bulunan ilgili modüllere
kaydederek, düzenli izlenmesini sağlayacak.