Sen hangi bankanın öğrencisisin evladım?
Öğrencilerin yıllardır süren 'müşteri değiliz' isyanları sonunda gerçek oldu. Üniversiteler bankalarla anlaşarak öğrenci kimlikleri banka kartına çevirdi.
MEMURHABER.COM- Türkiye ’de şu ana kadar 23 üniversite yeni kimlikleri bankalarla anlaşma yaparak ‘kredi kartı’ yerine de geçecek şekilde yeniden düzenledi.
haberine göre, bu uygulamayı son olarak 90 bin öğrencisi bulunan
İstanbul Üniversitesi ’nde hayata geçirildi. Ancak uygulama
öğrencilerden, hukukçulardan ve tüketici derneklerinden büyük tepki
görüyor. Öğrenciler, “Kimlik bilgilerimizi bizden izinsiz
bankalara vermeleri suç” derken, hukukçular ve tüketici
dernekleri ise bu uygulamanın yasal bir boşluktan kaynaklandığını
belirtiyor.
Üniversite senatoları tarafından bankalarla yapılan protokollere
göre, üniversiteye adım atan her öğrenci, banka kartı olarak
kullanılabilen öğrenci kimlik kartı sahibi oluyor.
ÖĞRENCİLERİN BU KARTLARI KULLANMASI ZORUNLU
Öğrenciler okula kayıt olduktan sonra kimlik kartlarını
bankaların üniversite kampüsleri içerisinde açtıkları şubelerden
alıyor. Bu kart sayesinde okula ve sınavlara girebilen öğrenciler
yalnızca kartlarına para yükledikleri takdirde okulun
yemekhanesinde yemek yiyebiliyor. Bunun dışında kütüphane ve spor
salonu gibi kampus içerisindeki birçok alanda da öğrencilerin bu
kartları kullanılması zorunlu. Üniversitelerin
kendilerinden herhangi bir onay almadan kimlik bilgilerini
bankalarla paylaşarak böyle bir uygulamayı dayattığını söyleyen
birçok öğrenci ise durumdan oldukça rahatsız.
KİMSEYE SORMADILAR
Öğrenci Kolektifleri’nden İstanbul Üniversitesi öğrencisi Cemre Ay, bu uygulamanın öğrencileri dayatma yoluyla banka müşterisi haline getirdiği için kabul edilmesinin mümkün olmadığını söylüyor. Ay, konuyu yargıya taşıyacaklarını belirtiyor.
Üniversite Öğretim Üyeleri Derneği (ÜNİVDER) Başkanı Tahsin Yeşildere de kimlik kartlarında yapılan bu tür bir değişiklikle ilgili üniversite yönetiminin kimseye danışmamasından şikâyetçi. Yeşildere, “Özel hayatın gizliliğini ortadan kaldıran bu uygulama aynı zamanda milyonlarca öğrencinin bankalarla zorunlu bir ilişki kurmasının önünü açıyor. Henüz reşit bile olmayan birçok öğrencinin bankayla ilişki kurmaya teşvik edilmesi üniversitelerin işi olmamalı” diyor.
Bazı rektörler ise tepkilerden dolayı uygulamayı kaldırırken, bazıları bu sayede okulun ihtiyaçlarının karşılandığını savunuyor.
BANKAYLA PROTOKOL İMZALIYORLAR
Kayseri Erciyes Üniversitesi’nde eski rektör yardımcısı Prof.
Dr. Metin Hülagü, yaklaşık 800 bin liralık bir bedel karşılığında
bankayla protokol imzaladıklarını belirterek, bankanın üniversiteye
kayıt yaptıran her öğrenciye bu kartı vererek bir kazanım elde
ettiğini, buna karşılık bankanın okulun ve yemekhanenin girişine
turnikeler yerleştirdiğini ifade ediyor.
Mustafa Kemal Üniversitesi’nden Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ali Koç
ise, bankanın öğrencilerden hesap kesim ücreti almadığını ifade
ederek uygulamanın detaylarını şöyle anlatıyor:
“Yoklamalarda, yemekhane girişlerinde bu kartlarla kontrol
daha kolay sağlanabiliyor. Eskiden yemekhaneyle ilgili birçok sorun
yaşıyorduk. Ayrıca bu kartla kredi çekmek mümkün değil. Öğrenciler
yalnızca para yatırabiliyorlar. Okula kayıt için gelen öğrencilere
banka çalışanları form doldurtarak bu kartları
veriyor.”
Geçtiğimiz yıldan beri benzer bir uygulamanın yürürlükte olduğu Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) ise aldığı kararla bu yıldan itibaren uygulamadan vazgeçtiğini açıkladı. YTÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Yusuf Ayvaz, öğrencilerin rızası olmadan yürürlüğe koydukları bu uygulamanın onların yararına olmasını arzu ettiklerini ancak öğrencilerden gelen şikâyetler üzerine bu uygulamayı önümüzdeki akademik yıl itibariyle kaldırdıklarını söyledi.
Bu arada Marmara Üniversitesi’nde öğrenci kimlik kartlarının
banka kartı olarak da kullanılabilmesine tepkiler sürerken, söz
konusu banka öğrencilerden aylık 6.25 TL hesap işletim ücreti
tahsil etmeye başladı. Konuyla ilgili Tüketici Sorunları Hakem
Heyeti’ne başvuruda bulunan birçok öğrenci haklarını geri kazanmayı
başardı.
BİLGİLERİ İZİNSİZ VERİLEMEZ
Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) Başkanı Avukat Taylan Tanay:
“Kişilerin kimlik bilgilerinin paylaşılması ve öğrencilerin
dayatma yoluyla banka müşterisi haline getirilmesi ise temel insan
hakları ihlali. Tüketici haklarının korunmasına ilişkin
kanunda konuyla ilgili bir düzenleme olmadığından bu uygulama
hakkında idare mahkemesine dava açılabilir.”
YASADA BOŞLUK BULUNUYOR
Tüketici Hakları Dairesi Başkanı Bayram Uzunoğlan: “Buna
benzer bir şikâyet daha önce bize hiç ulaşmadı. Konuyla ilgili
yönetmeliklerde de herhangi bir düzenleme olmadığını tespit ettik.
Ancak bu uygulamalarla ilgili yasal bir boşluk var. Tüketiciyi
Koruma Kanunu’nda da
böyle bir düzenleme yok.”