Memur vefat ettiğinde eşi ve kızı aylığı nasıl alır
Memur ya da memur emeklisi babanın vefat etmesi durumunda, dul eş yani anne ve kız merhum memurun maaşını nasıl ve hangi oranlarla alır?
Vefat eden bir memur ya da memur emeklisinin dul eşine ve kızına nasıl haklar veriliyor... Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu'na göre (5434) memur babanın dul eşi ve kızı için verilen yetim aylığı hangi oranlar üzerinden veriliyor? İşte cevabı...
Bir okuyucusunun "Babam rahmetli .. 23 yıl 4 ay 13 gün hizmet yılı varken vefat etti. 5/2 dereceden maaş almaya başladı annem ve kız kardeşim. Benim sorum annemin, kız kardeşimin ne kadar maaş almasi gerektiği ve ne kadar ikramiye almamız gerektiği. Yardımcı olursanız sevinirim." şeklindeki sorusuna cevap veren memurlar.net dul ve yetim aylığı hesaplamasını şöyle örneklendirdi:
CEVAP: Sorunuz cevabına, memurluk görevini yaparken vefat eden veya emekli iken vefat eden kişinin, hak sahiplerine aylık bağlanma şartları ile aylık oranlarını kısa şekilde açıklamakla başlıyoruz,
5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre en az 10 hizmet yılı bulunanlarda nbağlanacak olan dul ve yetim aylık oranları:
1- -Anneniz memur olarak görev yapmıyorsa veya memur olarak emekli aylığı almıyor ise, aylık oranı % 75 olur.
- Kız kardeşinizin aylık oranı % 50 olur.
Ancak, bu oranlar tek bir kişinin aylık aldığında geçerli olur.
Eş ve bir yetim aynı anda aylık aldıklarında eşin aylık oranı % 60, yetimin aylık oranı da % 30 olur.
2- - Şayet anneniz memur olarak görev yapıyorsa veya memur olarak emekli aylığı alıyor ise bu kez aylık oranı % 50 olur,
- Kız kardeşinizin aylık oranı % 50 olarak değişmez.
Bu durumda eş ve bir yetim aynı anda aylık aldıklarında eşin
aylık oranı % 50, yetimin aylık oranı da % 30 olur.
Sonuç Değerlendirmemiz:
2015 ikinci yarı yıl için hesaplanan emekli aylığı tutarı babanızın Emekli memurlara ödenen en az aylık tutarından az olarak hesaplanmaktadır. En az aylık tutar 1513 TL. olduğundan, bu tutarın eş ve yetim olarak % 90 ı annenize ve kardeşinize paylaştırılarak ödenmesi gerekir.
1362 TL. toplamda annenize ve kardeşinize paylaştırılması gerekir. 3/2 si annenizin aylığı olur, 3/1 tutarı da kardeşinizin aylığı olur.
23 yıl hizmetin tamamına emekli ikramiyesi ödendiğinde de ikramiye tutarı 42430 TL. olur.
Bu tutarlar 2015 memur maaş katsayısına göre hesaplanmıştır. Şayet babanızın vefat tarihi 2015 yılında ise aylık tutarları 2016 yılında memur maaş katsayısında gelen artış oranında (% 6 oranında) artar, ikramiye tutarı da babanızın görevi sırasında vefat etmesi nedeniyle aynı oranda artar. Görevde iken vefat edenlerin hak sahiplerine vefat tarihinden sonra gelen ilk memur maaş katsayısı artışlarından dolayı ikramiye farkı ödenmektedir.
Dul yetim aylığı; vefat eden devlet memurunun eşine,
çocuklarına, anne – babasına bağlanan aylık ödeneklerdir. TC.
Emekli Sandığı kanununa göre (5434sayılı) belirlenmiştir.
TC. Emekli Sandığı kanununda aylık ödemelerin şartları bireylere
göre farklılıklar göstermektedir.
DUL VE YETİM AYLIĞI ŞARTLARI
Vefat eden devlet memurunun eşine aylık bağlanması için
şartlar;
Eş dul olduğu sürece bu ödeme yapılır. Eşin evlilik yapması halinde
ödenek kesilir. Aylık ödemelerin oranı ise eşin çalışıyor olmasına
yâda emekli olmasına göre farklılıklar göstermektedir.
Dul yetim aylığı ödemeleri çocuklar üzerinde ise erkek yâda kız
olmasına göre değişiklikler gösterir. Kız çocuklar için; vefat eden
ebeveyninin hizmet süresi 10 yıldan fazla olması durumunda nikâhlı
görünmemesi, devlet memuru olmaması gerekmektedir.Dul-yetim
maaşı bağlı olan kız çocuk evlilik yaptığında veya devlet
memurluğuna başladığında aylık ödemeleri kesilmektedir.
DUL VE YETİM AYLIĞI BAŞVURUSU
Kız çocuklarına dul-yetim maaşları 18 yaşına kadar
şartsız ödenir. 20 yaşında orta öğretim görenlere ve 25
yaşına kadar yüksek öğrenim görenlerde ise muhtaçlık sınırlarında
ödeme yapılmaktadır. Yaş sınırını doldurduklarında aksi hallerde
maaşları kesilir. Erkek çocuklar için ise yaş sınırı vardır. 18 yaş
sınırına kadar şartsız. Ortaöğrenim görenler için 20,yüksek öğrenim
görenler için ise 25 yaşı dolana kadar yetim aylığı ödemesi
yapılır. Yaş dolum tarihlerinde aylıklar kesilir. Aylıkların
kesintisiz ödenmesi için bireyin malul durumu olması gerekir.
DUL VE YETİM AYLIĞI NE KADAR? NASIL
HESAPLANIYOR?
Dul ve yetim aylığı ( ölüm aylığı ) oranları ise şöyledir; vefat
eden devlet memuruna bağlanan maaşın, dul ve yetim maaşı olarak
ödenen miktarı, dul veya yetim sayısı bir kişi ise %50 sini, iki
kişi ise %80’ ini, üç kişi ise %100 ünü geçmemektedir.
Eşler için ise dul yetim aylığı uygulaması şöyledir: Vefat eden
devlet memurunun eşi, devlet memuru ise, sigortalı ya da Bağ-kurlu
ise, yabancı ülke mevzuatı kapsamında işçi ise, bu durumlardan
herhangi birinden aylık alıyor ise, eşe bağlanacak maaş miktarı,
vefat eden devlet memuru eşin maaş oranının %50 si bağlanır. Bu
şartların hiçbiri geçerli değil ise, hiçbir geliri yok ise
bağlanacak dul- yetim maaşı oranı %75 dir.
ÇOCUKLAR İÇİN ORANLAR
Çocuklarda ise bu oranlar; sigortalı veya bağ-kurlu değil ise,
devlet memuru değil ise ve bu şartlardan geliri yok ise %25’
tir.
DUL VE YETİM AYLIĞI NASIL BAĞLANIR?
Çocuklarda yaş sınırları doldurulması halinde dul- yetim maaşı
ödenekleri kesilir. Dul – yetim aylığı bağlanması oranlarında
çocuklar için aranan şartlarda ve oranların belirlenmesinde şunlar
dikkate alınır. Kız veya erkek çocuğun, devlet memuru olan anne
veya babasının vefatı halinde, iki ebeveyni de kaybetme halinde
olanlar, ya da bir süre sonra bu durumda bulunanlar, anne ve
babaları arasında resmi nikâh olmayanlar, vefat döneminde
ebeveynlerin nikâhlı olması durumunda ancak daha sonra sağ kalan
bireyin evlilik yapması durumunda, ölen devlet memuru üzerinde
kendisinden başka dul- yetim maaşı aylığı hakkı bulunmayan çocuklar
( yani tek çocuk ya da nüfusa kayıtlı tek çocuk durumu)
için aylık bağlanacak olan oran. Devlet memurunun maaşının %50
sidir.Ölüm tarihinde aylığa müstahak dul ve yetimlerine
bağlanır.