Kiracıyı sevindiren yasa!
Kiracı konutu sözleşme bitmeden boşaltabilecek. Gediz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Hasan Petek, Yeni Türk Borçlar Kanunu'nda kiracıyı koruyan ama kamuoyunda pek bilinmeyen düzenlemeye dikkat çekti.
Kiracılar, oturdukları konutu sözleşme bitmeden
boşaltabilecek. Erken tahliye durumunda, süre sonuna kadar tüm
kiranın ödenmesini şart koşan sözleşme maddelerinin hükmü
yok.
Oturduğu evi kira sözleşmesi dolmadan tahliye eden kiracı ile
kiraya veren karşı karşıya gelebiliyor. Mülk sahipleri, sözleşme
süresinin tamamı kadar kirayı, kiracı oturmasa bile talep
edebiliyor, sözleşmelere de bu yönde maddeler yazılıyor. Gediz
Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Hasan Petek,
Yeni Türk Borçlar Kanunu ile bu ihtilafı ortadan kaldıracak,
kiracıyı koruyan düzenleme gerçekleştirildiğine, ancak kamuoyunda
pek bilinmediğine işaret etti. Doç. Dr. Petek, yasanın 325'inci
maddesiyle kiracılara kira süresinin sonunu beklemeden oturdukları
konutu erken tahliye etme imkanı tanındığını açıkladı. Doç. Dr.
Petek, "Kiracının erken tahliyesi durumunda kiraya verene cezai
şart ödemesini veya kalan süreye ilişkin kira bedelinin tümünü
ödemesini öngören sözleşme şartları artık hükümsüz." dedi.
KİRACI, KİRACI BULABİLECEK
Petek şunları söyledi: "Örneğin kiraya veren ile kiracı 3 yıl
süreli sözleşme yapmışlarsa ve sözleşmenin başlamasından 6 ay sonra
evin tahliye edilmesi durumunda, geriye kalan 2.5 yıllık kira
ödenmek zorunda değil. Kanunda, taşınmazın niteliğine, büyüklüğüne,
bulunduğu yere göre bilirkişi tarafından belirlenecek ve
kiralananın benzer koşullara göre kiraya verilebileceği makul süre
kadar kiracının kira ödeme borcu öngörülmüş. Erken tahliye edilen
taşınmazın yeniden kiraya verilebileceği makul süre 2 ay ise kiracı
sadece 2 aylık kira bedeli ödeyerek sözleşmedeki borçlarından
kurtulabilecek. Hatta makul süre 2 ay olmasına rağmen, kiraya veren
taşınmazı 1 ay sonra kiraya vermişse, eski kiracının sorumluluğu
sadece taşınmazın boş kaldığı 1 ayla sınırlı. Kiraya veren
taşınmaza hemen kiracı bulmuşsa, erken tahliye eden kiracının
sorumluluğu da ortadan kalkıyor. Ayrıca kiracı, taşınmazı erken
tahliye ederken, yerine kiraya verenin kabul edebileceği ödeme
gücüne sahip ve kira sözleşmesini benzer koşullarda devralmak
isteyen başka bir kiracı bulması halinde, makul süre kadar kira
bedeli ödeme borcu da son buluyor."
YA EV SAHİBİ İSTEMEZSE!
Aynı zamanda Gediz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk
Anabilim Dalı Öğretim Üyesi olan Doç. Dr. Hasan Petek, erken
tahliye halinde ev sahibinin anahtarları almaya yanaşmaması ya da
ev sahibine ulaşılamaması durumunda sulh hukuk mahkemesine
gidilmesi gerektiğini belirtti, "Anahtarlar sulh hukuk mahkemesinde
tevdi mahalli tayin ettirilerek teslim edilebilir veya ihtarname
gönderildiğinde anahtarın notere tevdi edildiği bildirilebilir"
diye konuştu. Doç. Dr. Petek, sözlerini şöyle sürdürdü: "Kiraya
veren ile kiracı arasındaki sözleşme belirsiz süreli de olabilir.
Herhangi bir süre kararlaştırılmamışsa, sözleşmenin başlangıcından
itibaren 6'şar aylık dönemler belirleniyor. Her 6 aylık dönemin
sonu için 3 ay önceden bildirimde bulunarak, 3 ay sonra taşınmazı
boşaltabilir. Kiracı bu durumda herhangi bir ödeme yapmak zorunda
değil. Fakat taşınmazı hemen ya da bildirimde bulunmadan tahliye
ederse, yine kiralananın benzer koşullara göre kiraya
verilebileceği makul süre kadar kira ödeme borcu var. Burada da
kiracının yeni bir kiracı bulması durumunda, artık makul süre kadar
kira ödemekten kurtulması da söz konusu. Kiralananın boş kaldığı
dönemde kiraya veren bazı masrafları yapmaktan kurtulmuşsa, örneğin
kendisinin ödemesi gereken elektrik parasını taşınmaz boş olduğu
için ödememişse veya boş taşınmazı yeniden kiraya vereceği zamana
kadar kendisi kullanmışsa, kiracının ödeyeceği kira bedellerinden
bunların indirilmesi de gerekiyor."