Evlenen işçi kıdem tazminatı alabilir mi?
Evlenme hazırlığı içinde olan binlerce çalışan bu sorunun cevabını merak ediyor. Peki ama 1475 sayılı eski İş Kanunu'nun 14'üncü maddesi bu konuyla ilgili ne diyor?
Evlenme halinde kıdem tazminatı ödenmesi, sadece kadın işçilere
verilen bir haktır. 1475 sayılı eski İş Kanunu'nun 14'üncü
maddesinde; Kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde
kendi rızası ile hizmet akdini sona erdirmesi durumunda," kadın
işçilerin kıdem tazminatı almaya hak kazanacakları hükme
bağlanmıştır.
Kadın işçilerin evlilik nedeniyle kıdem tazminatı hakkından
yararlanılabilmesi için evlilik bağının Medeni Kanun hükümlerine
uygun olarak kurulmuş olması, çalışma süresinin bir yıldan fazla
olması ve hizmet akdinin evlenme tarihinden itibaren bir yıl
içerisinde sona erdirilmesi gerekmektedir. Bir yıl
geçtikten sonra, evlenme sebebine dayanılarak hizmet akdinin sona
erdirilmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanılamayacağı gibi,
dini nikahta bu hakkı sağlamaz.
KADIN İŞÇİNİN HAKLARI NELER?
Kadın işçinin kanunun tanıdığı fesih hakkını kullanması halinde
kıdem tazminatı talep hakkı doğar. Feshin işverence kabul edilmesi
gerekmemektedir.
Kadın işçinin evlilik nedeniyle kıdem tazminatı alabilmesi için
öncelikle, iş sözleşmesinin devam ediyor olması, yani evlilik
tarihinde çalışıyor olması gerekmektedir. İşten ayrıldıktan sonra
evlenen kadın işçiye kıdem tazminatı ödenmesi mümkün değildir.
Yine, kadın işçinin iş sözleşmesinin kıdem tazminatı almasını hak
etmeyecek şekilde sona ermesinden bir süre sonra evlenme nedeniyle
kıdem tazminatı talep etmesi halinde, işçiye kıdem tazminatı
ödenmesi söz konusu olmayacaktır.
İş akdi devam eden kadın işçinin evlenmesi halinde, bir yıl içinde
evlendiğini belirterek işverenden kıdem tazminatını istemesi
gerekmektedir. Kadın işçinin evlilik nedeniyle fesih hakkı, resmi
evlilik işlemlerinden itibaren bir yıl içinde kullanılmalıdır.
Kadın işçinin evlilik öncesi bu hakkını kullanması
olanaksızdır.
EVLENEN KADIN NASIL KIDEM TAZMİNATI ALIR?
Evlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde hizmet akdinin
feshedilmemesi ve işverenden kıdem tazminatı istenmemesi halinde
işçinin bu hakkı kaybolmaktadır.
Fesih nedeninin evlenme dışında başka bir neden olarak belirtilmiş
olması halinde ise artık evlenme nedeniyle kıdem tazminatı
istenmesi mümkün olmayacaktır.
Bu hak, sadece kadın işçiye verilmiş olup, erkek işçinin,
evlendikten sonra bir yıl içinde bu madde hükmüne istinaden hizmet
akdini feshetme yetkisi olmadığı gibi, işverenin de bu maddeye
dayanarak kadın işçinin iş akdini feshetme yetkisi
bulunmamaktadır.
Kadın işçinin evlenme nedeniyle hizmet akdini feshetmesi halinde
kıdem tazminatının ödenmesi gereken tarih, hizmet akdinin
feshedildiğinin işverene bildirildiği tarih olacaktır. İşçi ve
işveren arasında anlaşmazlık çıkabilecek olması ihtimalinin
bulunduğu durumlarda, işçi hizmet akdini evlenme nedeniyle
feshettiğini noter aracılığıyla tebligat göndererek
bildirmelidir.
EVLENİP BOŞANAN KADIN KIDEM TAZMİNATI ALIR
MI?
Evliyken boşanıp önceki eşiyle çok kısa bir sürenin ardından tekrar
evlendikten sonra iş sözleşmesini sona erdiren ve kıdem tazminatını
isteyen kadının bu yoldaki talebi "Kanuna karşı hile"
olarak değerlendirilirken, evlenip kıdem tazminatı alarak
işyerinden ayrılan kadın işçinin tekrar çalışmaya başlaması "hakkın
kötüye kullanılması yasağıyla" karşılaşmamış ve yeniden
çalışmanın, çalışma hak ve özgürlüğü kapsamında olduğu kabul
edilmiştir.
Kadın işçinin bu şekilde ayrıldıktan sonra tekrar bir işe girmiş
olması onun kötü niyetli olduğunu göstermez. Zira böyle bir durumda
anayasal çalışma hakkının ön planda geldiği kabul edilmelidir.
Evlenme nedeniyle işten ayrılan ve kıdem tazminatı alan kadın
işçinin çalışma hakkını kaybettiğini söylemenin mümkün olmadığı
görülmektedir. Yani, evlenme nedeniyle kıdem tazminatı alan işçi,
daha sonra başka bir işte çalışabilecektir.