Savaş, tekstil işçilerini vurdu!
Tekstilde çalışan işçilerin sigortasız çalışma, uzun mesailer ve düşük ücret sorunlarının yanında en önemli sorunlarından biri de sezon boşluğudur. İşçiler bu dönemlerde ücretsiz izine çıkarılırlar.
Bu sene İstanbul’da Osmanbey, Bomonti, Çağlayan, Karayolları
mahallelerinde sezon boşlukları erken başladı ve her zamankinden
daha uzun sürdü. Çağlayan tekstil işçileri sezon boşluğunun erken
başlayıp uzun sürmesinin nedenlerini konuşmak üzere bir araya
geldi. Sezon boşluğunun uzun sürdüğü bölgelerdeki firmaların
ağırlıklı olarak Rusya ve Arap ülkelerine ihracat yaptığını
belirten işçiler, sezon boşluğunun önceki yıllara göre uzun
sürmesinin nedenlerinin başında hükümetin savaş politikalarının
geldiğini düşünüyor. Osmanbey-Laleli piyasasının Araplara ve
Ruslara çalıştığını söyleyen işçiler Türkiye Hükümetinin Suriye’ye
yönelik uyguladığı politikalar ve Rus uçağının indirilmesinin, Rus
ve Arap firmaların bu dönem Türkiye’ye ihracatta geri durmasına
neden olduğunu dile getiriyor.
DIŞ POLİTİKA ETKİLİYOR
Cihan adlı işçi özellikle Arapların eskisi kadar Türkiye’ye iş
vermediğini belirtiyor ve ekliyor “Bugün AKP Hükümeti’nin
dış politikaları yüzünden ne Irak Arapları ne de Suriye Arapları
Türkiye’ye iş vermiyor. Şii Araplar gelmiyor, sadece Sünni Araplar
geliyor. Bir ülke savaşacak duruma yaklaştığında o ülkenin
ekonomisi de bundan etkileniyor” dedi.
Leyla adlı işçiyse sezon boşluğunun bu kadar uzun sürmesinde
savaşın etkisinin büyük olduğunu vurgulayarak, “Aslında bu
durum bizim için kriz demek. Ben iki ayı aşkındır işsizim ve ilk
defa çalıştığım bir işyerinde bir çalışmış olduğum ayın maaşını
alamıyorum. Bu durum da bu yılki sezon boşluğunun ne denli
sıkıntılı ve uzun sürdüğünün göstergesi. Çağlayan’da işyerleri ve
işçilerin çoğunluğu kayıt dışı olduğu için burada yaşadığımız
sıkıntılar pek görülmüyor” diyerek yaşadıkları sorunların
kaynağının savaş politikaları olduğunun altını çizdi.
NOEL TATİLİ ETKİLİ
Osmanbey Bomonti ‘de çalışan Cihan adlı işçi yaklaşık bir aydır
işlerin durgun olduğunu ve tekstilde eskiye oranla daha fazla
göçmen işçi çalıştırıldığını dile getirdi. Sezon boşluklarının
olmasının nedenlerinden birinin yeni yıl kutlamalarının Avrupa
ülkelerinde erken başlaması ve haftalarca tatil yapıyor olmalarına
bağlayan Cihan “Firma sahipleri ihracat çalıştıkları
ülkelerden müşterilerin gelmediğini söylüyor. Yeni yıla girmeden
birkaç ay çok yoğun çalışıyoruz. Stok yapıyorlar ve yeni yıl
alışverişleri yoğun oluyor. Sonrasında işler duruyor
”dedi. Firma sahiplerinin sezon boşluklarında kendisine en
yakın ve sürekli çalıştığı atölyelere işi verdiğini vurgulayan
Cihan, “Firma onları güvence altına alarak, hem kendini hem
de atölyeleri koruyor. Çalıştığım işyerinin çalıştığı firmanın
sürekli iş verdiği üç atölyesi var onlar hiç tatile girmedi
”diye konuştu.
ÜCRETSİZ İZİNE ÇIKARIYORLAR
Osmanbey Bomonti’de çalışan Bahadır adlı işçi ise İstanbul’da
çalışan fason veren firma sahiplerinin fason atölyelerin neredeyse
üç katı olduğunu söyledi. Sezon boşluklarının olmasının nedeninin
tekstilde daha ucuz işgücü nedeni ile Anadolu’ya kaymasına bağlayan
Bahadır, onun için sezon boşluklarında bu bölgelerde işsizliğin
arttığını dile getirdi.
Mustafa adlı işçi çalıştığı işyerinde böyle bir sorun
yaşanmadığını, sezon boşluklarının kendilerini pek etkilemediğini
söyleyerek, “Sezon değişimlerini genelde çevremde çalışan
arkadaşlardan da biliyorum. Daha çok atölyelerde işler duruyor,
işçiler işsiz kalıyor. Büyük işyerleri bir iki hafta boş kalır en
fazla. O zamanda da ya yıllık izinlere çıkarılırız ya da ücretsiz
izin verilir. Ama Çağlayan’da büyük işyeri çok fazla değildir
15-20’yi geçmez” diyerek firmalaşmış ve çok sayıda işçiyi
bünyesinde çalıştıran işyerlerinin sezondan çok etkilenmediğini
dile getirdi.
İŞ YOĞUN OLUNCA FASONA VERİYORLAR
Tayfun: Sezon boşluğunda çalışamayan işçiler genelde sigortasız
çalışan işçiler ama Çağlayan’da çalışan işçiler sigortalı da
çalışsa sezon boşluğunda işsiz kalıyor.
Vahiyettin: Çağlayan’da işçi ücretleri daha yüksek olduğu için
sezon boşluklarında Çağlayan piyasası en çok işin durduğu yerlerin
başında geliyor. Esenler’de atölyeler çalışıyor.
Yaşar: Çalıştığım işyeri sadece kesim yapan aracı firma ve sağlam
firmalarla çalıştığı için sezon boşluklarından pek etkilenmiyor.
İşyeri kesimini kendisi yaparken aldığı işlerin dikim ve finiş
işlerini fason atölyelere kendi kârını koyarak veriyor.
Büyük firmalar küçük atölyelere işler yoğunken veriyor. İşler
durduğunda kendi firmasında çalıştırdığı işçilere diktiriyor. Bu
dönemlerde olan atölyelere ve orada çalışan işçilere oluyor.
Firmalarda da sezon boşluğu oluyor ama bu dönemde fason firmalara
iş vermeyerek kendini güvenceye alıyor. İşler yoğun olduğunda da
fason atölyelerini gece gündüz çalıştırıyor. Ruhsatlı çalışan
işyerleri sezonda en fazla iki hafta işsiz kalır.
KOMİTELERİNİ YENİLEDİLER
Çağlayan’da bir araya gelen işçiler toplantılarının son bölümünde
yaşadıkları bu sorunların kaynağının kendileri olmadıkları halde
yükü kendilerinin çektiğini ve bunun karşısında kendileri ile aynı
sorunları yaşayan arkadaşlar ile birleşmek için çalışmalarını
sürdürmek için plan yaptı. İşçiler yaptıkları planları hayata
geçirmek için sezon boşlukları sürecinde çalışmalarını yapmak üzere
Çağlayan İşçileri Komitesi’nde yenilenmeye gitti.
Evrensel.net