Türkiye e-devlet uygulamasında sınıfta kaldı

 Bu sıralamaya göre Güney Amerika ve Afrika ülkeleri arasında. Türkiye e-devlet uygulamalarına önemli kaynak ayırmasına rağmen bir anlayış problemi yaşadığına dikkat çeken İzmir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Emrah Orhun, "e-katılımdaki konumumuz, Türkiye'nin demokrasi karnesindeki tek kırık değil. Bu durum, 2013 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'nde, bir önceki yıla göre altı sıra gerileyerek 179 ülke arasında 154. sırada yer almamızla paralellik gösteriyor." dedi.

Birleşmiş Milletler (BM)'in "Halk İçin e-Devlet" raporunu, ayrıca Rutgers Üniversitesi tarafından yapılan ve 100 ülkenin en büyük belediyelerinin e-yönetişim kriterlerinin değerlendirildiği 2012 yılı raporunu değerlendiren Prof. Dr. Orhun, Türkiye'nin e-devlet ve e-katılımda sınıfta kaldığını söyledi. Konuyu İzmir'in 18 belediyesi özelinde değerlendiren Orhun, "e-katılım konusunda vatandaş, çoğu belediye için sadece bilgi alan konumunda. Vatandaşı danışılan kişi olarak çok az belediye görürken öneren, birlikte üreten ve birlikte karar veren kişi olarak gören belediye hiç yok. Bununla birlikte vatandaşın karar verme ve uygulama süreçlerine katılmasını sağlayacak olanaklar da yok." şeklinde konuştu.

'PAYLAŞIM VE KATILIM KÜLTÜRÜ EKSİK'

BM tarafından yapılan e-devlet anketiyle 193 üye devlet için bilgi ve iletişim teknolojilerinin verimlilik, etkinlik, şeffaflık, sorumluluk, kamu hizmetlerine erişim ve vatandaş katılımını güçlendirerek kamu sektörünü dönüştürmede kullanım ve potansiyelinin değerlendirildiğini belirten Orhun, "Türkiye, e-devlet uygulamalarına önemli bir kaynak ayırmasına rağmen bir anlayış sorunu yaşıyor. Ayrılan kaynağa paralel olarak katılımı destekleyecek çalışmalar yapılmıyor. Demokratik gelenek olmadığı için teknolojiyi, paylaşım ve katılım için kullanmak aklımıza gelmiyor." dedi. e-katılımın ise daha yeni bir parametre olduğunu vurgulayarak, "Vatandaşın öneri yapabilmesi için belediyelerin web sitelerinde bir olanak yer alıyor mu? İnternet üzerinde bir tartışma ortamı yaratılabiliyor ve vatandaş bu tartışmaya katılıyor mu? Anket yapılıyor mu, yapılan anket sonuçları değerlendirilip paylaşılıyor mu?" sorularına cevap arandığını söyledi: "Bazı belediyelerde yapılan anketlerle vatandaşa görüşü soruluyor ancak açıklanmıyor. Başkana bir mesaj atıp öneride bulunuyorsunuz ancak geri dönüş yapılmıyor. Bunları değerlendiren BM sıralamasına bakınca Türkiye, 193 ülke arasında 136. sıraya düşüyor."

Rutgers Üniversitesi tarafından 100 ülkenin en büyük belediyeleri üzerinde yapılan "Dünyadaki Belediyelerde Sayısal Yönetişim" araştırmasında Türkiye'nin, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile değerlendirmeye alındığını aktaran Emrah Orhun, "Vatandaş katılımında 2007'de 51. sırada bulunan Türkiye, 2012'de 61. sıraya gerilemiş. Bu sıralamaya göre Türkiye'nin konumu, Güney Amerika ve Afrika ülkeleri arasında yer alıyor." bilgisini verdi.

'ÜNİVERSİTELERLE İŞBİRLİĞİ YAPILABİLİR AMA BELEDİYELER İSTEKSİZ'

Özellikle araştırma ve çözüm yolu göstermede üniversitelerin yerel yönetimlere faydalı olabileceğini vurgulayan Prof. Dr. Orhun, şunları aktardı: "e-katılım sistemini geliştirmek, daha iyi bir yerel yönetim için kesinlikle gerekli ve kolaylık sağlayıcı ancak belediyeler isteksiz. İki yıl önce yerel bir yönetimle protokol imzalamak üzere böyle bir çalışma içine girdik. Öğrencilerimiz tarafından geliştirilen bir mobil uygulama yazılımıyla vatandaş, karşılaştığı sorunun fotoğrafını cep telefonuyla çekecek ve doğrudan ilgili birime, talebini de yazarak yollayabilecekti ancak işbirliği protokolünün imzalanması gerçekleşmedi." İki belediyeye, şehir dönüşümü dahil olmak üzere çeşitli konularda proje önerileri yaptıklarını da dile getiren Orhun, e-katılım için geliştirmekte oldukları yazılımları da gösterdiklerini ama bazılarına cevap bile alamadıklarını aktardı.