Sivillerin terörden doğan zararları nasıl karşılanır?-2

Sosyal Güvenlik Uzmanımız Şevket Tezel önemli konulara değinmeye devam ediyor.

Şevket Tezel sevkettezel@internethaber.com

Dünkü yazımızda terör eylemi sonucu hayatını kaybeden veya çalışma gücünde kayıp meydana gelen sivillerden dolayı yapılması gereken nakdi ödeme konusunu ele almıştık. Bugün de sivillerden terör eylemi sonucu malûl hale gelenlere yapılacak aylık konusunu ele alıyoruz.

Malûllük Halinde Ödemeler

Terör eylemleri veya terörle mücadele kapsamında yürütülen faaliyetler sonucunda malûl olanlardan;

a) Çalışma gücü kaybı %40 (%40 dâhil)-%60 (%60 dâhil) aralığında olanlara (9.500) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarın %60'ı oranında aylık bağlanır.



b) Çalışma gücü kaybı %61 (%61 dâhil)-%79 (%79 dâhil) aralığında olanlara (9.500) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarın %80'i oranında aylık bağlanır.



 c) Çalışma gücü kaybı %80 (%80 dâhil)-%100 (%100 dâhil) aralığında olanlara (9.500) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarın tamamı üzerinden aylık bağlanır.



Ölenlerin 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 34 üncü maddesi uyarınca belirlenecek hak sahiplerine ise (9.500) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarın tamamı üzerinden yapılacak paylaştırma tutarında aylık bağlanır.



Bununla beraber, ölenlerin anne ve babasına aylık bağlanmasında, 5510 sayılı Kanunun 34 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen "Her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması" ve "Diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması" şartları aranmaz.

Çalışma gücü kayıpları nedeniyle bu maddeye göre aylık bağlanmasına hak kazanmakla birlikte aylık bağlanmamış olanlardan veya bu maddeye göre aylık almakta iken vefat edenlerin önceden tespit edilmiş malûllük oranlarına göre hak kazanabilecekleri ya da almakta oldukları aylıkların, hak sahiplerine paylaştırılması gerekir.

Terör örgütleri tarafından öldürülen veya yaralanan ya da güvenlik kuvvetleri tarafından etkisiz hale getirilen veya yaralanan terör örgütü mensupları ile teröristten dolayı yakınlarına ve terör suçlarından dolayı hüküm giyenlere, bu kapsamda aylık bağlanmaz.

Aylık Bağlanması İçin Gerekli Belgeler

- Valilik onayı,

- 5233 sayılı kanun uyarınca tazminat kararı belgelerinin getirilmesi gerekiyor.
 
Terör olaylarından dolayı zarar görüp bu nedenle malûl olanların kendileri için;
Dilekçe,

Zarar Tespit Komisyonu Kararı,

Terör suçlarından dolayı hüküm giyip giymediklerine ilişkin Cumhuriyet Başsavcılığından alınacak yazının aslı (Adli Sicil Kaydı),

5233 Sayılı Kanuna Göre Derecelendirilmiş (1,2,3. derece) Sağlık Kurulu Raporu,

Olayın Terör Neden ve Etkisiyle Meydana Geldiğini Gösterir Belge (Olay yeri tutanağı, mahkeme kararı)

Kapsama girenlerin ilgili valiliğe başvurusu üzerine valilik tarafından tanzim edilecek aylık bağlanmaya ilişkin belgeler Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderiliyor.  

Terörden Dolayı Sivillere Ödenen Aylıklar Dul ve Yetimlere İntikal Eder mi?

5510 sayılı kanunun 34. maddesi hükümleri esas alınarak bu aylıkların dul ve yetimlere intikal ettirilmesi gerekiyor.

Hak sahibi çocuklara bağlanan aylıklar 5510 sayılı Kanuna göre zorunlu sigortalı olarak ya da yurtdışında çalışmaya başlamaları, erkek çocukların öğrenim durumlarına göre 18, 20, 25 yaşlarını doldurmaları, kız çocukların ise evlenmeleri halinde kesiliyor.

Terörden Dolayı Sivillere Ödenen Aylıkların Kesilmesi

Bu ödemeler sosyal güvenlik kanunlarından kaynaklanan malûllük aylığı veya emekli aylıklarından ayrı ise de ikisini birden almak mümkün bulunmuyor.
5233 sayılı Kanun kapsamında aylık almakta olan malûllere sigortalılıkları nedeniyle ilgili mevzuat uyarınca aylık bağlanması halinde yüksek olan aylık ödeniyor.