Prof. Dr. Ceyhan: 'İntranazal Covid' aşısı virüsü bulaştırmayı önlüyor
HACETTEPE Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın Türk bilim insanlarının girişimiyle Faz 1 çalışmalarına başlanacağını duyurduğu burundan sprey olarak uygulanan 'İntranazal Covid' aşısı ile aşılananın başkasına virüş bulaştırmayacağını söyledi.
Ceyhan, "Burundan verildiği için virüsün direkt vücuda girmesini engelleyebiliyor. Bu şu ana kadar üretilen aşılar ile başarılmış bir şey değil. Burun spreyleri ile kişi kendisi bile uygulayabiliyor. Aşı kararsızlığını azaltıyor" dedi.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Bilim Kurulu toplantısının ardından yaptığı yazılı açıklamada, burundan sprey olarak uygulanan 'İntranazal Covid' aşısında çok yakında Faz 1 çalışmalarına başlanacağını duyurdu. Koca, Türk bilim insanlarının girişimi sonuçlanırsa bu aşıda üretim verimliliğinin çok yüksek olacağını, 1 tesiste yılda 250 milyon doz üretilebileceğini kaydetti.
'BULAŞI ENGELLEYECEK TEK AŞI'
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, İntranazal Covid aşısına ilişkin DHA'ya
değerlendirmede bulundu. Prof. Dr. Ceyhan, pandemi aşılarında ilk
sıraya konulan hedefin salgını bitirmek olduğunu belirtti.
Pandemiyi bitirebilmenin en kolay yolunun da bulaşı önlemek
olduğunu vurgulayan Ceyhan, "Bulaşın engellenmesi için canlı bir
aşı olması lazım. Ancak canlı koronavirüs aşısını geliştirmek 3
yıldan önce mümkün değil. Canlı olan; ama içindeki koronavirüs
canlı olamayan vektör aşılar var. Adenovirüs canlı ve sadece
koronavirüsün dikenli yapısının geni var. Yakın bir sürede bulaşı
engelleyebilecek tek aşı adayı 'İntranazal Covid' aşısı gibi
görünüyor. Pandemi aşısında bir başka önemli şey, kolay
ulaşılabilecek, kolay üretilebilecek, uzun süre dayanabilecek.
Dolayısıyla birçok kullandığımız aşı bu özellikleri taşımıyor"
dedi.
'DEVLETLER ŞİMDİDEN GÖRÜŞMEYE BAŞLADI'
Prof. Dr. Ceyhan, geçen yılın sonundan bu yana bu aşı üzerinde
çalışmalar olduğunu ifade ederek, "10'un üzerinde grup bu aşı
üzerinde çalışıyor. Bu gruplardan birisi 10 Ocak'ta Faz 1
çalışmalarına başladı. Bu eğer başarılabilirse pandemi aşılamasına
büyük kolaylık getirecek. Burada tek problem 3-5 firma tarafından
üretilirse yine aşı temininde sıkıntı çekilecek. Şimdiden
İntranazal aşı geliştiren firmalar ile devletler görüşmelerine
devam ediyor, başarılı aşı çıkarsa şimdiden bağlantılarını yapmaya
çalışıyorlar" diye konuştu.
'TEORİK ANLAMDA EN İDEAL İNTRANAZAL AŞI'
Prof. Dr. Ceyhan, inaktif aşıların güvenlik problemi az olan aşılar
olduğunu belirterek, "Ama sıkıntı daha çok etkinlik ile ilgili. Ölü
virüs vücutta çoğalmadığı için sizin verdiğiniz miktarla ne elde
ediyorsanız o kadar etkili oluyor. Virüs ağızdan, burundan
giriyor. Biz de eğer aynı yolla bağışıklık geliştirirsek o zaman
daha girişinde önlemiş oluruz virüsü. Biz kas içine aşı ile ne
yapıyoruz; virüs ancak kana geldikten sonra etkili olabilecek
antikorlar salgılatıyoruz. Halbuki burun içine uygulanan İntranazal
aşıda 'immünoglobülin A' dediğimiz mukozayı da koruyan antikorları
da salgılatıyoruz, hücresel bağışıklık da geliştiriyoruz,
'immünoglobülin G' de geliştiriyoruz. Baktığımız zaman teorik
anlamda en ideal aşı İntranazal aşı" ifadesini kullandı.
'AŞILANANIN, VİRÜSÜ BAŞKASINA BULAŞTIRMASINI
ENGELLİYOR'
Prof. Dr. Ceyhan, İntranazal Covid aşısının avantajlarına ilişkin
şunları söyledi:
"Oda sıcaklığında taşınabiliyor ve saklanabiliyor. Burundan
verildiği için virüsün direkt vücuda girmesini
engelleyebiliyor. Diğer aşıların, kan hücreleri ile karşı karşıya
gelene kadar hiçbir etkisi yok. Dolayısıyla aşılı kişilerin virüsü
alıp başkalarına bulaştırmasını da engelliyor. Bu şu ana kadar
üretilen aşılar ile başarılmış bir şey değil. Uygulaması çok kolay,
araya enjektör girmiyor. Burun spreyleri ile kişi kendisi bile
uygulayabiliyor. Aşı kararsızlığını azaltıyor; birçok insan
enjeksiyon korkusu nedeniyle aşı olmak istemez, bunu ortadan
kaldırıyor. Eğer yeteri miktarda üretilirse kısa sürede çok fazla
kişinin aşılanma şansı var. Çok rahatlıkla bir sağlık kurumuna
gidip oradakilerin tamamını elinizdeki bir sprey ile aşılarsınız.
Tek doz ile aşılanıyor, iki doz kullanılmıyor. İntranazal Covid
aşısı 7-8 aydan önce mümkün değil."