Kadın ve genç erkek işçi istihdamı teşviki yenileniyor

İşsizlik oranının artış eğilime girdiği, işsizlik ödeneğinden yararlanan sayısının önceki yılın aynı ayına göre Ocak ayında %23, Şubat ayında %24, Mart ayında %25 oranında artış gösterdiği bu olumsuz trendde istihdamı teşvik edici yeni haklara ihtiyaç bulunuyordu.

6645 sayılı son Torba Yasada önemli haklardan biri de işte bu istihdam teşviki konusundaki hükümler. Ülke istihdamını olumlu yönde değiştirmek amacıyla genç erkek işçilerle kadın işçilerin istihdamının artırılması amaçlanıyor.

18 yaşından büyük, 29 yaşından küçük olanlardan Türkiye İş Kurumu tarafından 31/12/2016 tarihine kadar başlatılan işbaşı eğitim programlarını tamamlayanların;

a) Programın bitimini müteakip en geç üç ay içinde programı tamamladıkları meslek alanında özel sektör işverenleri tarafından 4/1-a (SSK) sigortalılığı kapsamında işe alınması,

b) İşe alındıkları yıldan bir önceki takvim yılında işyerinden bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olması

kaydıyla, işe alındıkları işyerinin imalat sanayi sektöründe faaliyet göstermesi hâlinde 42 ay, diğer sektörlerde ise 30 ay süre ile primini zamanında ödeyen işverenlere uygulanan yüzde 5’lik teşvikten sonra kalan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait oranına göre ve prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak.

Elini çabuk tutan avantajlı

30/06/2015 tarihine kadar başlayan işbaşı eğitim programlarının katılımcıları için yararlanma süreleri altı ay artırımlı uygulanacak.

Bu kapsamında destekten yararlanacak imalat sanayi sektöründe faaliyet gösteren işyerleri, işkollarına göre Avrupa Topluluğu Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması dikkate alınarak Çalışma Bakanlığı tarafından belirlenecek.

Düzenli ödeme şart

İşveren hissesine ait primlerin Fondan karşılanabilmesi için işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak; 5510 sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içinde SGK’ya vermeleri,

Sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile Hazine ve Fon tarafından karşılanmayan işveren hissesine ait tutarı yasal süresi içinde ödemesi ve kapsama giren sigortalının işe alındığı işyerinden dolayı SGK’ya prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmaması

Şart bulunuyor.

SGK’ya olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendirilmiş veya ilgili diğer kanunlar uyarınca prim borçlarının yeniden yapılandırılmış ve taksitlendirilmiş olması, bu tecil, taksitlendirme ve yeniden yapılandırma devam ettiği sürece işverenlerin bu teşvikten  yararlanmasına engel teşkil etmeyecek.

Yapılan kontrol ve denetimlerde, çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği tespit edilen işverenler bir yıl süreyle bu maddeyle sağlanan destek unsurlarından yararlanamayacak.

Kimler yararlanamayacak?

Bu teşvik hakkı; kamu idaresine ait işyerleri, genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin %50'sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklarda kurum ve kuruluşlara ait işyerleri ile 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ve yurt dışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmayacak.

Fondan karşılanan prim tutarları, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmayacak.

Bakanlar Kurulu, yararlanma tarihini tarihi birer yıl süreyle ve en çok 31/12/2018’e kadar ertelemeye yetkili olacak.

Eskisinden farkı ne?

Getirilen uygulama 2008 yılında getirilen ve süre olarak sona ermek üzere olan kadın ve 29 yaşından küçük erkek işçi istihdamının bir devamı niteliğinde bulunuyor. Ancak  5763 sayılı Yasa ile getirilen teşvik yıllar içinde istifadenin giderek azaldığı bir teşvik olarak öngörülmüştü. Oysa bu yeni teşvikte zaman içinde teşvik azalması olmayacak ve iş kolu endeksli olması nedeniyle farklı bir nitelik taşıyor.  

Handikapı ise elbette işçi işten çıkarmanın yoğunlaştığı bu devrede işçi artırarak istihdam sağlamak her işverenin kotarabileceği bir hak olmayacağı da açık bulunuyor.