İşveren işçiyi keyfi olarak süremez

Okurumuz Fidan Beydağı soruyor: “ İki yıldır büyük bir markette kasiyer olarak çalışıyorum. Daha önce Şişli şubesinde çalışıyordum. Altı ay kadar önce bizim marketin müdürü ile tartıştık. Bundan sonra beni başka şubelere sürdüler. Magazalarda personel ihtiyacı olmamasına karşın yapıyorlar bunu. Şimdi çalıştığım şube dördüncü yerim. Kağıthane’de oturmama rağmen beni şimdi de Silivri şubesine vermeye kalkıyorlar. Mahsus yapıyorlar, beni canımdan bezdirmek istiyorlar. Bunu yapabilirler mi? Zaten çok zor şartlarda çalışıyoruz. Sık sık fazla mesaimizi vermiyorlar. Benim iki yaşında bebeğim var. Bu işe ihtiyacım var. Haklarım neler, ne yapmalıyım?”

Sayın okurum, Türkiye gibi iş hukuku alanında denetimin az, keyfiliğin bol olduğu
bir ülkede işçi olmak zor. Hizmet, pazarlama ve mağazacılık sektörlerinde işçi olmak ağır iş
koşulları nedeniyle daha da zor.

Haklarınızı bilmek, iş hukukunun size sağladığı imkanlardan yararlanmak istemeniz
doğru. Bilgilendirmeye çalışalım.

İşveren Yönetim Hakkına Sahiptir

İşe girerken yaptığınız sözleşmede “ayni şubede çalışacağınızı” üzerinde anlaşmış
iseniz; işverenin şubenizi değiştirmek istemesi size haklı nedenle fesih hakkı verir.
Sözleşmenizi okuyun, “başka şubelerde çalışabilir” ibaresi yoksa işten ayrılırsanız kıdem
tazminatı alırsınız.

Ancak büyük ihtimalle iş akdinizde farklı şubelerde çalışabileceğinize dair bir
madde vardır. Büyük bir zincir marketler grubunda çalıştığınızı söylüyorsunuz. Bu zincir
firmalar işçileri farklı işyerlerinde çalışmaya dair şartlar ile işe alırlar. Bu takdirde çalıştığınız
şubelerin değiştirilmesi mümkündür.

İşverenin iş hukuku gereğince işin örgütlenmesi ve işçilerin işlerini ne zaman nerede
yapacakları konusunda söz hakkı vardır. Buna iş hukukunda işverenin genişletilmiş yönetim
serbestisi denilmektedir.

Keyfi Olarak Sürülemezsiniz

Ancak işveren ve işyeri müdürü bu hakkı keyfi olarak kullanamaz. İşçiyi işten
bezdirmek, istifa etmeye zorlamak üzere sürekli ve kasti bir değişiklik yapamaz. Bu tadkirde
hakkın kötüye kullanılmasından söz edilebilecektir.

İş sözleşmesi ve iş hukuku gereğince oluşan iş koşullarında değişiklik niteliği kazanan
keyfi bir sürgün iş koşullarında esaslı değişiklik oluşturur, işçi yedi gün içerisinde kabul
etmezse işçiyi bağlamaz.

Yargıtay kararlarına göre işveren genişletilmiş yönetim serbestisini objektif iyi niyet
kurallarına uygun olarak kullanmak zorundadır. İşin ve işyerinin gereği olmadan, sırf kötü
niyet ile işçiyi sürekli başka başka işyerlerinde görevlendirmek doğru değildir; bu davranış bir
yönüyle bezdirme (mobbing) anlamını taşır, iş hukuku işçiye böyle bir hak vermez.

Fazla Mesainizin Ödenmezse İstifa Hakkınız Var

Fazla mesainizin zaman zaman ödenmediğini söylemişsiniz. İş Kanunu gereğince
fazla mesai ücretinin hesaplanarak ödenmemesi işçiye haklı nedenle fesih hakkı verir.
İşten; fazla mesainizin ödenmemesini gerekçe göstererek yada sürekli çalıştığınız işyerinin
değiştirilmesi suretiyle iş koşullarınızda esaslı değişiklik nedeniyle ayrılırsanız kıdem
tazminatı almaya hak kazanırsınız.

İki yıldır çalıştığınıza göre son brüt maaşınızın iki katı tutarında kıdem tazminatı
hakkınız bulunmaktadır.

Haklarınızı İsteyin, Vermezlerse Şikayet Edin

Ancak siz işten ayrılmak istemediğinizi, bu işe ihtiyacınız olduğunu söylüyorsunuz.
İşsizliğin yüksek olduğu bir ülkede sıkıntınızı çok iyi anlıyoruz. Bu takdirde işyerinin
personel servisine 4857 sayılı İş Kanunu’nun İş Koşullarını düzenleyen 22 nci Maddesi
gereğince sürekli işyeri değişikliği yapamayacaklarını ve tarafınıza fazla mesai ücretlerinizi
hesaplayarak ödemelerini söyleyin. İşveren ve işveren vekilleri iş kanunu hükümlerine uymak
zorundadır.

Yine de size Kanuni hakkınızı vermek istemezler ise konuyu ALO 170 Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bilgi Hattını ücretsiz hattını arayarak şikayet edebilirsiniz. Konu Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ilgili teftiş ve denetim birimince soruşturulacak, İş Kanunu
gereğince mevcut bulunan haklarınız korunacaktır.

Sorularınız için:

http://www.twitter.com/bunyaminesen

http://www.bunyaminesen.com

Emeklilik tarihini hesaplatmak isteyen okurlarımızın T.C. kimlik numarası, SSK sigorta sicil numarası, Bağ-Kur numarası, ay-gün-yıl olarak doğum tarihi, askerlik yaptığı ve terhis olduğu tarihleri, askerlik süresini, er olarak yada yedek subay olarak yaptığını, ilk işe giriş tarihi (ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlanılan tarih), hizmet dökümü, doğum borçlanması için çocukların doğum tarihlerini, özürlü ise özürlülük rapor oranını, vergi
indirimi yazısı alıp almadığı bilgilerinin tümünü eksiksiz göndermeleri gerekmektedir. Tarihlerin ay, yıl ve gün şeklinde gönderilmesi gerekir.

Yazarın tüm yazıları için: