Şanlıurfa’dan okurumuz Burhan
Şerikanlı soruyor: “Bünyamin bey, bir market işletiyorum,
kendim Bağ-Kur primi ödüyorum. Yanımda dört kasiyer bir de kasap
çalışıyor. Hepsini sigortalı gösteriyorum, hem de asgariden değil
tam aldıklarından. Geçen sene SGK bana borç çıkartmıştı 15 bin
Lira. Meğer işçilerimi SGK’ya tamdan gösteriyorum diye Bağ-Kur
borcu çıkartmışlar bana, işçiden az olmazmış Bağ-Kur. Bu borcu
ödememiştim. Şimdi bunun kalktığını söyledi muhasebeci doğru mu?
Eski basamağımdan Bağ-Kur ödeyebilir miyim? Çıkan borç kaldırıldı
mı?”
Sayın okurum, son söyleyeceğimizi
ilk söyleyelim: Sözünü ettiğiniz kural kaldırıldı, artık Bağ-Kur
priminizin ne kadar olacağını kendiniz belirliyorsunuz.
Artık Bağ-Kur’lu olanlar yanlarında
işçi çalıştırsalar da işçilerine ödedikleri ücretten bağımsız
olarak sigorta primlerini kendileri belirliyorlar.
Esnafların sigorta primlerinin nasıl
belirlendiğini ayrıntılı olarak açıklayalım.
Eskiden Bağ-Kur’luya Eziyet
Vardı
Bilindiği üzere, eski tabirle
Bağ-Kur yeni tabirle 4/b statüsü; esnafların, şirket ortaklarının,
muhtarların, kendi adına ve hesabına çalışanların ve gelir vergisi
mükelleflerinin sigortalılıklarını sağlıyor.
Eskiden SGK ayni zamanda yanında
işçi çalıştırarak ülke ekonomisine katkıda bulunan, başkalarının
evlerine rızık götürmesini sağlayan esnaflara adeta ceza uyguluyor,
onlardan fazla prim istiyordu.
Zira kanunda Bağ-Kur’lu olanlar
(gerçek kişi işverenler) aynı zamanda işveren ise beyan edeceği
aylık kazancı, işçilerine verdiği maaşların en yükseğinden az
olamıyordu.
Hatta bu yılın başında yüzbinlerce
esnafa birden borç tebligatları gitmiş, esnaflar şok olmuştu. Zira
SGK beyan ettiği kazancın düşük olduğu tespit edilen
Bağ-Kur’luların primlerini yükseltti, üstüne bir de gecikme cezası
ve gecikme zammı koyarak borç çıkardı.
Esnaf Primleri Artık
İşçisinden Az Olabiliyor
Ama bu kural artık yok!
Zira bu yılın Nisan ayında
çıkartılan ve kamuoyunda Torba Yasa olarak bilinen 6645 sayılı Yasa
ile aynı zamanda işveren olan Bağ-Kur’luların prime esas kazancının
çalıştırdığı işçisinden daha yüksek olması gerektiğine dair kural
kaldırıldı.
Böylece Nisan ayından itibaren
Bağ-Kur’lular primlerini kendileri belirlemeye
başladılar.
Yetmedi, yasayla bu yeni kural
01.10.2008 tarihinden itibaren geçerli kabul edildi. Yani Türkçesi,
daha önce size çıkartılan borcu ödemenize gerek kalmadı, zira SGK
bu borçları sildi, sizinkini hala silmedi ise de
silecek.
4/b’liler Nasıl Prim
Ödüyor?
Peki, Bağ-Kurlu (4/b’li) olan üç
milyona yakın sigortalının primleri nasıl belirleniyor?
2008 yılındaki Sosyal Güvenlik
Reformu öncesinde Bağ-Kur’lularda prim sistemi vardı. Hizmet
yılınıza göre yükselen bir 24 basamaklı prim sistemine göre prim
ödeniyordu.
Bağ-Kur sigortalıları ilk 12
basamakta her yıl zorunlu olarak, 13 ile 24’üncü basamaklar
arasında ise iki yılda bir talebe bağlı olarak basamak
yükseltiliyordu.
01.10.2008 sonrasında ise beyan ve
tercih sistemi geldi. Buna göre Bağ-Kur’lular artık asgari ücret
ile asgari ücretin 6,5 katı arasındaki bir prim esas kazanç
tutarını tercih ediyor.
Bu tutar yıllar içinde çalıştıkça
artmıyor, eğer siz isterseniz arttırabiliyorsunuz. Yani artık bir
Bağ-Kur’lunun emekli olana kadar sürekli asgari ücretten prim
ödeyebilmesi mümkün.
---
Kıssadan
Hisse
“Gideceğim yoldan
eminsen, engeller dinlenme noktan olmaktan öteye
gidemez.”
— Ralph Waldo
Emerson
---
Sorularınız
için:
Sorularınızı Twitter, Facebook,
LinkedIn yâda yukarıdaki mail adresimden
iletebilirsiniz.
Yazarın tüm yazıları
için: