Eşi özel sektörde bağımsız olarak veya iş akdiyle bir işveren
yanında çalışanlar için eş durumundan tayinde üç yıl kesintisiz
sigortalı çalışma mecburiyeti vardı ve hayatın olağan akışına pek
uymayan bu şart nedeniyle atama bekleyen memurların şikayetine
neden oluyordu.
Her ne kadar bu üç yıllık şartın doğum borçlanması veya askerlik
borçlanması ile tamamlanması mümkün ise de kona bu şart hayatın
olağan akışına uygun değildi. Ülkemizdeki işsizlik sorunu nedeniyle
üç yıl kesintisiz sigortalı olma şartı fiiliyatta uygulanabilir bir
koşul durumunda bulunmuyordu.
İşte o şart Kamu Görevlileri Toplu Sözleşmesinde konuşulduktan
sonra 25 Ağustos 2015 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik
değişikliğiyle esnekleştirilerek bu konuda beklenen rahatlama
getirildi.
Buna göre eşi özel sektörde bağımsız olarak veya hizmet akdiyle
çalışanların talep tarihi itibariyle son iki yılda 360 gün çalışmış
olmaları eş durumundan atama için yeterli sayılacak.
Son durum ne oldu?
Eş durumundan atama şartlarına bu değişiklikten sonra bakacak
olursak;
Aile birliği mazeretine dayanarak yer değişikliği memurun;
a) Kamu personeli olan eşinin, kurum içi yer değiştirme suretiyle
atanma imkânının olmaması veya mevzuatı uyarınca eşin zorunlu yer
değiştirmeye tabi tutulan bir görevde bulunması durumunda bu
kapsamdaki eşin bulunduğu yere,
b) Eşlerin her ikisinin de aynı kurumda çalışıyor olması halinde,
kurumun daha fazla hizmet ihtiyacı duyduğu yere,
c) Eşlerin farklı kurumda çalışıyor olması halinde kurumlar
arasında gerekli koordinasyon sağlanmak suretiyle her iki kurumun
da öncelikli hizmet ihtiyacının bulunduğu yere,
d) Kamu personeli olmayan eşinin, talep edilen yerde başvuru tarihi
itibarıyla son iki yıl içinde 360 gün sosyal
güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi
ile işverene bağlı olarak çalışmış ve halen çalışıyor olması
halinde bu durumda olan eşin
bulunduğu yere,
e) Milletvekili, belediye başkanı, muhtar veya noter olan eşlerinin
bulunduğu yere,
atanması suretiyle yapılabilir.
Aile birliği mazeretine dayanarak yer değiştirme isteğinde bulunan
memur, eşinin kamu kurum ve kuruluşlarında kamu personeli olarak
çalıştığına veya atanmayı talep ettiği yerde eşinin başvuru tarihi
itibarıyla son iki yıl içinde 360 gün sosyal güvenlik primi ödemek
suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı
olarak halen çalıştığına ya da birinci fıkranın (e) bendinde
sayılan görevlerde bulunduğuna ilişkin belgeyi kurumuna ibraz
etmekle yükümlü bulunuyor.
Ayrıca yer değiştirme başvurusuna, evlilik durumunu kanıtlayan
belgenin de eklenmesi gerekiyor.
Eş Durumundan Nakilse Nikah Tarihi Önemli mi?
Eş durumundan nakilde son iki yılda 360 gün bağımsız veya hizmet
akdine bağlı çalışarak prim ödemede “Son iki yıl” kavramının
evlilikle bir ilgisi bulunmuyor, nikâh tarihinden önce elde edilen
primlerin de söz konusu şartın sağlanmasında dikkate alınması
gerekiyor.
Akademik Personel de Eş durumundan Nakil Olabilir
mi?
2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununun “Uygulanacak diğer
kanun hükümleri” başlıklı 20 nci maddesinde ise; “Bu Kanunda hüküm
bulunmayan hallerde 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile 657 sayılı
Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanır.” hükmü bulunuyor.
Öncelikle 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu hükümlerinin
uygulanması gereken akademik personelin eş durumundan atama hakkına
ilişkin olarak 2914 sayılı Kanun çerçevesinde hüküm
bulunmadığından, eş durumundan nakle ilişkin olarak akademik
personelin de 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ve ilgili
Yönetmelik hükümleri çerçevesinde faydalanabilmesi mümkün
bulunuyor.