Emzirme Ödeneği (Süt Parası) Nasıl Alınır?

Okurumuz Saliha Türkmen soruyor: “Bünyamin bey, 2010 yılında ikiz doğum yapmıştım. Süt parası almadım. Süt parasını SGK’dan nasıl alacağız? Bu yıl ne kadar oldu? Nereye başvurmamız gerekiyor?”

Sayın okurum, ülkemizde 2008 yılında yapılan sosyal güvenlik reformu sonrasında sosyal güvenlik ödemeleri arttı, kapsama alınan sağlık hizmetleri genişledi.
Geçmişte memurunun maaşlarını ödemek için IMF’ten para gelmesini bekleyen bir devletimiz varken şimdi garip gureba fakir fukaraya sahip çıkan, vatandaşına refah devleti imkanlarını sunan bir devletimiz var. Artık ülkemiz günden güne gelişmiş bir refah devleti olma yolunda ilerliyor.
Sosyal güvenlik sisteminde tanımlanmış haklardan birini de sigortalılara veya sigortalı yakınlarına ödenen “emzirme ödeneği” oluşturmaktadır.
Halk arasında “süt parası” veya “doğum parası” olarak anılan bu ödeme yeni doğum yapan kadınlara ve eşlerine ödenmektedir.
Ancak emzirme ödeneğini almanın bazı şartları da bulunmakta.
Peki, emzirme ödeneği nedir, 2015 yılı için ne kadardır, nasıl alınabilir? Ayrıntılı olarak açıklayalım.

Emzirme Ödeneği Nedir?

Emzirme ödeneği ülkemizde kısa vadeli sigorta kolları, başka bir deyişle emeklilik değil sağlık hizmeti sağlayan sigorta kollarından olan analık sigortasından yapılan sosyal sigortalar yardımlardan biridir.
Halk arasında “süt parası” olarak yaygınlaşmış bulunan emzirme ödeneği, çocuğu olan sigortalılara belirli şartlarda verilmektedir.
Emzirme ödeneği almak için illaki doğum yapan kadının sigortalı olmasına gerek yoktur. Kocası sigortalı çalışan bir ev kadını da emzirme ödeneği alabilmektedir.
Kısa vadeli sigorta kolları içerisinde yer alan analık sigortasından sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe emzirme ödeneği verilebilmektedir.

Hangi Sigortalılar Emzirme Ödeneği Kapsamında?

Emzirme ödeneği 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalıları kapsamaktadır.
Hukuki tabiri Türkçeleştirecek olursak SSK’lı çalışanlar ile BağKur’lu esnaflar, muhtarlar, çiftçiler ve şirket ortakları emzirme ödeneği alabilmektedir.
4/c’liler, yani devlet memurları emzirme ödeneği kapsamında değildir.
Bağ-Kur’lular 01.10.2008 öncesinde bu ödeneği alamazken sosyal güvenlik reformu sonrasında alabilmeye başlamıştır.
Kapsama giren sigortalılardan; kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadına ya da gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşine, her çocuk için yaşaması şartıyla emzirme ödeneği verilmektedir.

Emzirme Ödeneğinin Şartları Nelerdir?

Emzirme ödeneği alabilmek için bir takım şartlar bulunmaktadır.
Emzirme ödeneğini alabilmek için:
-    Kişinin yada eşinin SSK veya Bağ-Kur’lu olarak sigortalı olması,
-    Çocuğun sağ olarak dünyaya gelmiş olması,
-    Sigortalıların doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bulunması,
şartları aranır.
Emzirme ödeneği sağ doğum olması şartıyla her bir çocuk için verilmektedir. Çocuğun sağ olarak doğduktan sonra vefat etmesi halinde dahi emzirme ödeneği alınabilmesi mümkündür.
Emzirme ödeneği alabilmek için çocuğun doğum tarihinde resmi nikahlı olmak gerekir, imam nikahı geçerli sayılmaz.
Emzirme ödeneği doğum sonrasındaki her ay için verilmez; yalnızca her doğum için bir kez verilmektedir.
Bağ-Kur’luların emzirme ödeneği alabilmesi için GSS dahil tüm prim borçlarını kapatmış olmaları zorunludur, borçları varsa ödenek alamazlar.

İşten Çıktıktan Sonra da Alınabilir

Emzirme ödeneği yalnızca aktif olarak çalışan sigortalılara verilmez, işten ayrıldıktan sonra belirli bir süre daha bu hak korunur.
Emzirme ödeneğine hak kazanan sigortalılardan işten çıkanların, sigortalılığın son erme tarihinden başlamak üzere üç yüz (300) gün içerisinde çocukları doğarsa, sigortalı kadın veya eşi analık sigortalı erkek, doğum tarihinden itibaren önceki on beş ay içerisinde en az 120 gün prim ödenmiş olması şartıyla emzirme ödeneğinden yararlandırmaktadır.
Hem doğumun 300 gün içinde olması hem de doğumdan önceki on beş ayda 120 gün aranması şartları bir arada gerçekleşmelidir.
Emzirme ödeneğine müstehaklığın tespitinde hizmet süresinin hesabında dikkate alınmayacak süreler 5510 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinde belirtilmiştir.

2014 Yılında Süt Parası Ne Kadar?

Emzirme ödeneği her yıl SGK tarafından arttırılan bir ödenektir.
Emzirme ödeneği, Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulu’nca alınan 25.12.2009 tarihli ve 2009/407 sayılı karar ile 2010 yılından başlamak üzere her yıl bir önceki yıl için Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) değişim oranında artırılmaktadır.
Bu şekilde hesaplanarak bulunacak rakamlardaki kuruşların liraya iblağ edilmektedir.
2014 yılında 103 TL olan emzirme ödeneği 2015 yılı için Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı TÜFE oranında arttırılarak 112 TL olmuştur.
Başvuru tarihindeki değil, doğumun olduğu tarihteki emzirme ödeneği tutarı ödenecektir.

SGK’ya Başvurmak Gerekiyor

Emzirme ödeneği otomatik olarak ödenmez. Yani doğumun gerçekleşmesi ile SGK adınıza otomatik olarak emzirme ödeneği göndermez.
Emzirme ödeneği alabilmek için dilekçe ile SGK’nın  sigortalının son hizmetinin geçtiği Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü yada Sosyal Güvenlik Merkezi’ne başvurmak gerekir.
Başvuru sırasında çocuğun doğum belgesi, evlilik cüzdanının fotokopisi ve bebeğin doğum tarihi itibariyle sigortalıya ait 120 gün hizmet süresi bulunduğunu gösterir vizite kağıdının verilmesi yerinde olacaktır.

Parayı Almak İçin Son Beş Yıl Önemli

Emzirme ödeneğini yalnızca yeni doğum yapanlar almaz.
Son beş yıl içerisinde doğum yapan kadınların SGK’ya başvurarak süt parası isteme hakkı vardır.
Zira sosyal güvenlik sistemimizde emzirme ödeneği doğum tarihinden itibaren beş yıl içerisinde istenilebilir.
Emzirme ödeneği başvurduğunuz Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü yada Sosyal Güvenlik Merkezi’nin “Kısa Vadeli Sigorta Servisi”nce yapılacaktır.
Yapılan inceleme sonucu süt parası alabileceği tespit edilenlerin adına para Ziraat Bankası şubelerine gönderilir.
Sigortalılar yada eşleri de TC Kimlik numaraları ile gidip bu parayı Ziraat Bankası’ndan çekebilir.

---

Kıssadan Hisse
“Yolsa laf değil adım atmak lazım. Yürümedikten sonra lafın manası kalmaz.”
-- Sadi Şirazi

---

Sorularınız:
www.twitter.com/bunyaminesen

Yazarın tüm yazıları için:
http://www.inter/bunyamin-esen-163z.htm