Emeklilik hakkı kazanamayan şehit ve malûl askerler için tazminat hakkı var

Askerlik yükümlülüğünü yerine getirirken ölenlerin dul ve yetimleri ile askerliğe elverişsiz olacak şekilde engelli hale gelenlere tazminat hakkı düzenlenmiş bulunuyor. Bu yeni haktan faydalanmak için 5434 sayılı Kanun veya 5510 sayılı Kanun kapsamında aylık bağlanmaması veya 2330 sayılı Nakdi Tazminat Kanunu kapsamında tazminat ödenmemesi şartı bulunuyor.

Peki bu nasıl olacak?

1076 sayılı Yedek Subay ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu’na tabi yükümlüye tazminat ödenebilmesi için, ölümünün veya askerliğe elverişsiz olacak şekilde engelli hale gelmesinin;

• Yedek subaylar için, askerliğe sevk edildiği tarih ile sınıf okulunda geçen sürenin bitiş tarihi,
• Milli Eğitim Bakanlığı emrine yedek subay öğretmen olarak tefrik edilenler için askerliğe sevk edildikleri tarih ile temel askerlik eğitimi süresinin bitiş tarihi,
• Kısa dönem erbaş ve er olarak askerlik hizmetine alınanlar için, askerlik hizmetinden sayılan süreler içerisinde olmak kaydıyla askerliğe sevk edildikleri tarih ile askerlik hizmet süresinin bitiş tarihi arasında meydana gelmiş olması,

• 1111 sayılı Askerlik Kanununa tabi yükümlüye tazminat ödenebilmesi için ise ölümünün veya askerliğe elverişsiz olacak şekilde engelli hale gelmesinin; askerlik hizmetinden sayılan süreler içerisinde olmak kaydıyla (askerliğe başlamadan önce bir hastalığı veya bir olaya veya kazaya bağlı rahatsızlığı olan ancak, askerliğe başladıktan sonra bu hastalığı veya olaya veya kazaya bağlı rahatsızlığı tespit edilenler hariç) askerliğe sevk edildiği tarih ile askerlik hizmet süresinin bitim tarihi arasında meydana gelmiş olması,

şart bulunuyor.

Ayrıca;

• Yükümlünün gerek süresinden önce, gerekse süresinde terhis edilmiş olsa bile, devam eden tedavisi sonucunda askerliğe elverişsiz hale gelecek şekilde engelli hale gelmesi,
• Yükümlünün ölümü halinde dul ve yetimlerinden herhangi birine, engelli hale gelmesi durumunda ise kendisine 5434 sayılı Kanun veya 5510 sayılı Kanun kapsamında aylık bağlanmaması ya da 2330 sayılı Kanun kapsamında tazminat ödenmemiş olması,
• Engelli hale gelenlerin kendisinin veya vasisinin, ölenlerin dul ve yetimlerinin müracaatı,
• İlgili komisyon tarafından tazminat ödenmesine karar verilmiş olması

da gerekiyor.

Bundan başka yükümlünün hava değişiminin askerlik hizmetinden sayılan bölümünü aşan süre içerisinde hava değişimine neden olan hastalık nedeniyle askerliğe elverişsiz olacak şekilde engelli hale gelmesi veya ölmesi, kışlada geçen ve askerlik hizmetinden sayılmayan istirahat süreleri ile hizmetten men cezalarının infaz süreleri içerisinde askerliğe elverişsiz olacak şekilde engelli hale gelmesi veya ölmüş olması, tazminat ödenmesine engel sayılmayacak.

Başvuru Yeri ve Süresi

Hak sahipleri, banka İBAN numaralarının yer aldığı tazminat talepli dilekçelerine, engelli hale gelme ve ölümlerde ilgili belgeleri ekleyerek yükümlünün görev yaptığı birliğin bağlı olduğu en az tugay veya eşidi (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında en az alay ve eşidi) birlik komutanlığı veya kurum amirliğine iletilmek üzere askerlik şubesi başkanlıklarına başvurabilecek.

Başvuru süresi ölümün meydana geldiği, engelli hale gelmede ise kati rapor onay tarihinden itibaren beş yıl olup yargıya intikal eden vakalarda yargılama süreci bu sürenin dışında sayılacak.

Müracaat Belgeleri

Müracaatlar için birtakım belgeler aranacak. Buna göre ölüm halinde;

1) Dul ve yetimlere ait tazminat talep dilekçesi ve banka İBAN numaraları,

2) Vukuatlı nüfus kayıt örneği, veraset ilâmı, ölüm raporu,

3) 5434 sayılı Kanun veya 5510 sayılı Kanun kapsamında yükümlünün dul ve yetimlerine aylık bağlanmasına ilişkin işlemlere başlanıp başlanmadığı ve malul kabul edilip edilmediğine dair Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı veya İl Sosyal Güvenlik Merkezlerinden son bir ay içerisinde alınacak belge.

Engelli hale gelme durumunda ise;

1) Tazminat talep dilekçesi ve banka İBAN numarası,

2) Asker hastanelerince 08.10.1986 tarih ve 86/11092 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği hükümlerine göre düzenlenerek yükümlüye verilmiş olan “Askerliğe Elverişli Değildir” kararlı sağlık kurulu raporu,

3) 5434 sayılı Kanun veya 5510 sayılı Kanun kapsamında aylık bağlanmasına ilişkin işlemlere başlanıp başlanmadığı ve malûl kabul edilmediğine dair Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı veya İl Sosyal Güvenlik Merkezlerinden son bir ay içerisinde alınacak belge,

4) Terhis belgesi,

5) Vesayet altında bulunan yükümlüler adına yapılacak müracaatlarda vasi belgesi,

ile başvuru yapılması gerekiyor.

Tazminat Hesabı

Ölenlerin dul ve yetimlerine, 400.000 gösterge rakamının tazminat verilmesine dair karar tarihindeki memur maaş katsayısıyla çarpımı sonucu bulunan tutar kadar ödeme yapılacak. Engellilik halinde gösterge rakamı engel derecesine göre değişiyor. Buna göre mevcut durumda 0,083084 olan memur maaş katsayısını gösterge rakamı ile çarptığımızda ilgililere 33.233 TL tazminat ödenmesi gerekiyor.

Engellilik derecesi 15.08.1953 tarihli RG’de yayımlanan “Vazife Malullüklerinin Nevileri ile Dereceleri Hakkında Nizamname” hükümlerine göre tespit edilecek.

Engellilik derecesi ile tazminat göstergesi aşağıdaki tabloda gösterilmiştir