Açıktaki memurlarla alt göreve atanan memurların kesenekleri nasıl uygulanır?
Sosyal Güvenlik Uzmanımız Şevket Tezel öenmli konulara değinmeye devam ediyor.
Görevden uzaklaştırma, kamu hizmetlerinin gerektirdiği hallerde,
görevi başında kalmasında sakınca görülecek Devlet memurları
hakkında alınan ihtiyati bir tedbir oluyor.
Görevden uzaklaştırılan ve görevi ile ilgili olsun veya olmasın
herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınan memurlara bu
süre içinde aylıklarının üçte ikisinin ödenmesi, bu gibilerin 657
sayılı Kanunun öngördüğü sosyal hak ve yardımlardan faydalanmaya
devam ettirilmeleri gerekiyor.
Açıkta kalan memur hakkındaki inceleme ve soruşturmanın sonuçlarına
göre yapılacak işlemler de farklı oluyor. Peki bu sonuçlar ne
şekilde tezahür ediyor?
Açıkta Prim Gün Sayısı
Sigortalının açıkta olma hali devam ettiği sürece, prime esas
kazançlarının yarısı üzerinden prim alınanların prim ödeme gün
sayısının bu sürelerin yarısı olarak hesap edilmesi, bu nedenle de
aylık prim ve hizmet belgesinde sigortalıların açık aylığı ödenen
aya ait prim ödeme gün sayısı, açıkta kaldığı sürelerin yarısı
olarak yazılması, açıkta geçen sürelerden dolayı prim ödeme gün
sayısının kesirli çıkması durumunda gün sayısının tama iblağ
edilmesi gerekiyor.
Soruşturma veya yargılama sonunda yetkili mercilerce:
a) Haklarında memurluktan çıkarmadan başka bir disiplin cezası
verilenler;
b) Yargılamanın men'ine veya beraatine karar verilenler;
c) Hükümden evvel haklarındaki kovuşturma genel af ile
kaldırılanlar;
ç) Görevlerine ve memurluklarına ilişkin olsun veya olmasın
memurluğa engel olmayacak bir ceza ile hükümlü olup cezası
ertelenenlerin;
buna dair kararların kesinleşmesi üzerine haklarındaki görevden
uzaklaştırma tedbirinin de kaldırılması gerekiyor.
Derece de Yükseltilmeli
Sonrasında bunların aylıklarının kesilmiş olan üçte birlerin
kendilerine ödenmesi ve görevden uzakta geçirdikleri sürenin de
derecelerindeki kademe ilerlemesinde ve bu sürenin derece
yükselmesi için gerekli en az bekleme süresini aşan kısmı, üst
dereceye yükselmeleri halinde, bu derecede kademe ilerlemesi
yapılmak suretiyle değerlendirilmesi de şart bulunuyor.
Ek Prim ve Hizmet Belgesi Gerekiyor
Eğer iştirakçi açığa alınmış ve emekli keseneğine esas aylıklarının
yarısı üzerinden kesenek alındıktan sonra görevine iade edilmişse
emekli keseneğine esas aylıklarının kalan yarısı üzerinden tahakkuk
ettirilecek emekli kesenekleri ve kurum karşılıklarının ek aylık
prim ve hizmet belgesi tanzim edilerek gönderilmesi gerekiyor.
Keza görevine son verilen iştirakçinin sonradan görevine iade
edilerek tam aylığa hak kazanması durumunda geriye yönelik
aylıklarının ödenmesinin yanında ödenen aylıklarından kesilecek
emekli kesenekleri ve kurum karşılıklarının da düzenlenecek ek
aylık prim ve hizmet belgesi ile gönderilmesi gerekiyor.
Eksik Hesapların Kesenek Düzeltmesi
Bunlara benzer biçimde;
Kamu idaresinin/işyerinin tüm personelinin cari aya ait aylık prim
ve hizmet belgesi süresi içinde gönderildikten sonra, nakil,
açıktan atama, ücretsiz izin veya askerlik sonrası göreve başlama
vb. durumlarda atama onayının sonradan gelmesi, sigortalının göreve
geç başlaması gibi nedenlerle o aya ait sonradan yapılan maaş
tahakkuklarından kesilecek emekli kesenekleri ve kurum
karşılıklarının da,
İştirakçilerin sehven eksik hesaplanan emekli kesenek ve kurum
karşılıklarının, kanunla emekli keseneğine esas aylık unsurlarında
yapılacak düzenleme sonucu geriye yönelik tahakkuk ettirilecek
emekli kesenekleri ve kurum karşılıklarının da aynı biçimde ek
aylık prim ve hizmet belgesi tanzimi sonucunda gönderilmesi
gerekiyor.
Terfi Farkları
İştirakçilerin, yeni bir hizmetinin intibakında değerlendirilmesi
sonucunda hesaplanacak kesenek farklarının, bürokratik
işlemler nedeniyle terfi onayı veya okul bitirme onayının geç
gelmesi nedeniyle geriye yönelik tahakkuk ettirilecek terfi/artış
farklarına ait kesenek ve kurum karşılıklarının ise ek aylık prim
ve hizmet belgesi düzenlenmeden, keseneklerin yatırıldığı aya ait
asıl aylık prim ve hizmet belgesinde iştirakçinin intibak tashihi
(terfi farkı) bölümüne yazılarak gönderilmesi gerekiyor.
Mamafih personel kamu idarelerinde/işyerlerinde o an görev yapan
değil daha önce görev yapmış eski personeli ise bu personele ait
geçmişe yönelik yatırılması gereken emekli keseneği ve kurum
karşılıkları asıl mahiyetteki aylık prim ve hizmet belgesi ile
gönderilemeyeceğinden ek mahiyette aylık prim ve hizmet belgesi ile
gönderilmek durumunda bulunuluyor.
Alt Göreve Atanan Memurun Ek Göstergesi
Emekli Keseneğine esas aylığa ait ek göstergenin tespitinde ödemeye
veya kazanılmış hak aylığına ait dereceye tanınan ek gösterge veya
sigortalı daha önce yüksek ek göstergeli bir görevde bulunmuş ise
5434 sayılı Kanunun Ek 67 nci maddesi gereğince yüksek olan ek
gösterge dikkate alınarak hesaplanmalıdır.
Eğer altı ay ve daha fazla bulundukları derecelerinin ek
göstergelerinden daha düşük ek gösterge gerektiren veya ek
göstergesi olmayan bir kadro, görev veya dereceye atananların daha
önceden yararlanmış oldukları ek gösterge rakamı ile halen
bulundukları kadro, görev veya dereceye ilişkin ek gösterge rakamı
arasındaki farktan kaynaklanan kesenek ve karşılık tutarının
tamamının aylıklarından kesilmesi suretiyle emeklilik açısından
yüksek olan ek göstergeden yararlanmaya devam ettirilmeleri
gerekiyor.
Örneğin yüksekokul mezunu olup 1 inci derecenin 4 üncü kademesinde
3600 ek göstergeli Daire Başkanı olarak iki yıldır görev yapmakta
iken, 12.08.2015 tarihinde 1 inci derecenin 4 üncü kademesi 2200 ek
göstergeli Şube Müdürü olarak atanan sigortalının,
2008/Ağustos ayından itibaren emekli keseneği ve kurum
karşılıklarının 2200 ile 3600 arasındaki ek gösterge farkına ait
kesenek ve karşılık tutarının tamamı ilgilinin aylıklarından
kesilmek suretiyle emeklilik açısından yüksek olan ek göstergeden
yararlanmaya devam ettirilmesi gerekir. Bu sigortalının emekli
keseneğine esas aylık bilgilerinin “Derece:1 Kademe:4 Ek
Gösterge:3600”, ödemeye esas aylık bilgileri ise “Derece:1,
Kademe:4, Ek Gösterge: 2200 “ olarak belirtilmesi gerekiyor.
Kimler İmtiyazlı?
Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu Başkan ve Üyelikleri,Milli
Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkan ve
üyelikleri,Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Yüksek Fen Kurulu Başkan
ve Üyelikleri, Müşavir ve 1'inci dereceden uzman unvanlı kadrolara
atananlara bu kadrolarda bulundukları sürece daha önce almış
oldukları en yüksek ek gösterge üzerinden aylık ödendiğinden Aylık
Prim ve Hizmet Belgesinde ödemeye esas aylık bilgileri bölümünde bu
hususun dikkate alınması gerekiyor.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 68 inci maddesinin (B)
bendine göre Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı ile Sağlık
Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı hariç, sınıfların
1, 2, 3 ve 4 üncü derecelerindeki kadrolarına, derece
yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre
daha aşağıdaki derecelerden yapılan atamalarda, emekli keseneği ve
karşılığının, emekli keseneğine esas aylığına ait derece ve
kademesi ile fiilen alınan ek gösterge üzerinden tahakkuk
ettirilmesi gerekiyor.