Yıllık izinde neler değişti?

İstanbul’dan okurumuz Aliye AKBAL soruyor: “Bünyamin bey, bu Temmuzda yıllık iznimi kullanmayı planlıyorum, ona göre bilet alacağım. Yıllık izin hakkı değişti mi? Benim tatile gitmemi etkiler mi? Ayrıntılı bilgi verin lütfen.”

Sayın okurum, yıllık izin hakkı işçi olarak bir işverenin yanında çalışan okurlarımızın en çok soru sorduğu konulardan biri. Özellikle de yaz ayları yaklaştıkça sorular artıyor. Geçtiğimiz hafta Meclisten geçen ve bugünlerde yayımlanması beklenen Torba Yasa ile işçilerin yıllık izin haklarında küçük ama önemli bir değişiklik yapıldı.

Son değişiklik neler getirdi, yıllık ücretli izin hakkınızı nasıl kullanabileceksiniz? Ayrıntılı olarak açıklayalım…

YILLIK İZİN PARÇALARA BÖLÜNEMEZ

İş Kanunumuza göre bir yılını dolduran işçilerin yıllık ücreti izin hakkı var. Bu izin süresi işçinin kıdemine göre ondört ile yirmialtı gün arasında değişiyor.

Yeraltı işlerinde çalışanlara ekstradan dört gün fazla izin var…

Yıllık izin kullanırken şimdiye kadar olan sistemde iznin işveren tarafından keyfi olarak bölünememesi esası vardı. Buna göre, iznin hak edildiği tarihten itibaren işveren tarafından işçi tatil yapacak bir şekilde verilmesi zorunluydu.

İznin bölünme yasağı şu nedenle getirilmişti: Diyelim ki, kötü niyetli bir işveren çalışanları yıllık izne çıkartmak yerine bu izni her Cumartesi günü öğleden sonra yarımşar gün olarak kullandırıyor. Böyle bir durumda, çalışanın yıllık izin hakkının arada kaynamaması istenmekte idi…

İŞÇİ İZNİNİ SERBESTÇE KULLANAMIYORDU

Gelgelelim uygulamada sorunlar çıkmakta idi… Kanunlar iyi niyetle yapılıyor ama hayatta uygulama bazen öyle olmuyor…

Yıllık izinin bölünememesi yasağı işverenlere karşı işçiyi koruyan bir hüküm olsa da çeşitli işleri için izin kullanmak isteyen işçilerin izin hakkını kısıtlıyordu.

Örneğin resmi bir işini takip etmek isteyen işçi yıllık izninde yarım gün kullanamıyordu. Zira yıllık izinin parçalara bölünme yasağı vardı. İşverenler de bölünme yasağı dolayısıyla işi olan işçiye ücretinden kesinti yapmaksızın izin veremiyordu… Bu yasak kapsamında işçinin yıllık izin süresinin ancak ÜÇ PARÇAYA bölünebileceği kanunda belirtilmişti.

ÜÇ PARÇA ŞARTI KALDIRILDI

Torba Yasa ile işte bu ÜÇ PARÇA şartı kaldırıldı! Artık işçiler istediği kadar parçaya bölerek kullanabilecek izinlerini. Bunun için yasal bir engel kalmıyor. İster yarımşar gün, ister birer gün…

Tek şart var: İşverenin ve işçinin kendi aralarında anlaşması…

Bu yeni düzenleme ile işçilerin işi kolaylaşıyor: Örneğin özel bir işi olan işçinin yıllık izninden her hafta bir gün kullanarak işlerini halledebilmesinin önü açılıyor. Yani bu düzenleme işçinin elini güçlendiriyor. Yıllık iznin bölünmesi işçinin onayına bağlı olduğundan da işverence suiistimal edilmesi zor görünüyor…

ON GÜNLÜK İZİN ŞARTI SÜRÜYOR

Öte yandan Torba Yasa çok önemli bir düzenlemeyi kaldırmadı: Diyelim ki çalışan 20 günlük yıllık izninin hepsini birden kullanmak istemiyor. Bu takdirde çalışan istiyor ise izinlerini parça parça kullanabilecek, ama bir parçası mutlaka 10 günden az olmayacak…

Yani, 10 günlük izin şartı devam ediyor…

Bir kısmın en aşağı 10 gün olması şartı bu çalışanın tatil yapabilmesi için korunuyor. Bir parçayı işçi 10 günden az kullanmak istese bile mutlaka 10 gün olarak izin vermek gerekiyor.

ÖNEMLİ BİR DÜZENLEME

Son düzenleme ile işçilerin yıllık ücretli izin haklarını daha esnek ve rahat kullanabilmelerinin önü açıldı… Yıllık izin kullanılırken sıkça karıştırılan önemli bir noktaya da dikkat çekelim:

İşveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri de yıllık izne mahsup edilememeye devam edilemiyor…

Yani yıllık izin hakkı başka izinlerle iç edilemiyor…

Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmamakta. Yani, daha açık bir ifadeyle eskiden olduğu gibi 10 günü hesaplarken hafta tatillerini saymayacaksınız.

---

Kıssadan Hisse

“Değişmeyen tek şey, değişimin kendisidir.”

— Heraclitus

---

Sorularınız için:

www.twitter.com/bunyaminesen

www.facebook.com/bunyaminesen.yazilar

Yazarın önceki yazıları için:

Yazarın yazı arşivi için: