Temmuz zammıyla en düşük SSK dul-yetim aylıkları ne kadar oldu?

SSK dul ve yetim aylıklarında aslolan ölenin aylığının paylaşılması olsa da bağlanacak en düşük dul-yetim aylıkları için bir taban aylık uygulaması söz konusu bulunuyor. Bu taban sigortalılık başlangıcı ve ölüm tarihine göre değişkenlik arz ediyor. 

2000 yılından önce SSK sigortalılarına malûllük ve yaşlılık sigortalarından bağlanacak aylıklar ile ölüm sigortasından hak sahibi kimselere bağlanacak aylıkların hesabına esas tutulan aylığın alt sınırı, gösterge tablosundaki en düşük göstergenin katsayı ile çarpımının yüzde 70’inden az olamayacağı kuralı söz konusu.  

2000 yılı ve sonrasında emekli olanlar için bu alt sınır en düşük gösterge olan 9475 gösterge ile 31.121999 tarihinde geçerli olan 12.000 memur maaş katsayısının çarpımından oluşmaktaydı. Hak sahibi kimselerin gelir ve aylıkları da hak sahibi bir kişi ise alt sınır aylığının yüzde 80’inden, hak sahibi iki kişi ise yüzde 90’ından az olamaz.

506 sayılı Kanun’un 96. maddesi, 4447 sayılı Kanun ile değiştirilmiş ve prime esas günlük kazanç alt sınırının aylık tutarının yüzde 35’inden az olamayacağı kuralı getirilmişti.

2000 yılından önce bağlanan malûllük, yaşlılık ve ölüm aylıkları ve iş kazası ile meslek hastalığı sonucu bağlanan ölüm gelirleriyle bağlanan ve bağlanacak aylıkların; 506 sayılı Kanun’un 4447 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki 96 ncı maddesi hükümleri uygulanmak suretiyle 31.12.1999 tarihi itibarıyla hesaplanarak bu tarihten sonra gelir ve aylıklarda yapılan artışların eklenmesi sonucunda bulunan miktarın altında olamayacağına yönelik yasal düzenleme söz konusu bulunuyor.

5510 sayılı Kanuna göre iki farklı taban aylık tanımı söz konusu olup, 01.10.2008 tarihinden önce sigortalı olanlar için ölüm aylığı ile ilgili temel kural yaşlılık sigortasından bir önceki yılın son ödeme ayında (Aralık ayında) söz konusu sigortalılar için ayrı ayrı ödenen en düşük yaşlılık aylığından az olamayacağıdır.

YENİ SİGORTALILARIN TABAN AYLIĞI 

01.10.2008’den sonra sigortalı olanların ölmeleri halinde ise farklı bir taban aylık söz konusudur. Bu aylık da çalışma sürelerindeki her yıl için 82. maddeye göre tespit edilen prime esas günlük kazanç alt sınırları dikkate alınarak, talep veya ölüm yılına ait Ocak ayı itibariyle 29. maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenen ortalama aylık kazancın % 35’inden, sigortalının bakmakla yükümlü olduğu eşi veya çocuğu varsa % 40’ından az olamayacağı kuralına dayanan taban aylıktır. Hak sahibi kimselerin aylıkları; hak sahibi bir kişi ise bu fıkraya göre hesaplanan alt sınır aylığının % 80’inden, hak sahibi iki kişi ise % 90’ından az olamaz.

Bu aylık hesaplanırken cari çalışmalar asgari ücret üzerinden prim ödenmiş gibi varsayılıp güncelleme katsayılarıyla güncellendikten sonra bakmakla yükümlü aile bireyi varsa yüzde 40’ı yoksa yüzde 35’i dikkate alınması gerekiyor.

İlk defa 2000 yılından önce sigortalı olan ve 30.09.2008 tarihinden önce veya sonra ölenlerin arasında doğan cüzi aylık farkının nedeni 01.10.2008 tarihinden itibaren kaldırılan ve o tarihte 4,69 TL tutarındaki sosyal yardım zammı ödemesinden kaynaklanıyor.

İlk defa 01.01.2000 ile 01.10.2008 tarihleri arasında sigortalı olup 01.10.20088 tarihinden itibaren ölen sigortalı için 2008/Ocak dönemine ait prime esas günlük kazanç alt sınırının bir aylık tutarının yüzde 35’i üzerinden dosya aylığı hesaplanması, hesaplanan bu alt sınır aylığının, hak sahibi alt sınır hissesine üzerinden (% 80-60-30-45) emekli zam oranları ile güncellenerek sigortalının ölüm tarihine taşınması gerekiyor.

Nihayet yüzde 3,63 olarak açıklanan Ocak-Haziran 2016 enflasyon farkıyla doğan SSK emekli zamları ışığında şimdi sigortalılık ve ölüm tarihleri dikkate alınarak SSK ölüm taban aylıklarını son üç yıl bazında verelim:

Örneğin ilk defa 1990 yılında sigortalı olan ve 1200 TL aylık almakta olan SSK emeklisi A. ‘dan dolayı 2016 yılı Temmuz ayında bağlanacak ölüm aylıklarında eşine 600 bekar ve işsiz kızına ise 300 TL aylık bağlanması söz konusudur. Bu aylıklar taban aylıklar olan 787,27 ve 393,67 TL’den düşük olduğu için taban aylıklar olan 787,27 ve 393,67 TL aylıkların bağlanması gerekiyor.

Örneğin yine ilk defa 1985 yılında sigortalı olan ve 2000 TL aylık almakta olan SSK emeklisi B. ‘den dolayı vefatı nedeniyle 2016 yılı Temmuz ayında bağlanacak ölüm aylıklarında eşine 1000 bekâr ve işsiz kızına ise 500 TL aylık bağlanması söz konusudur. Bu aylıklar taban aylıklar olan 787,82 ve 393,92 TL’den yüksek olduğu için bu defa 1000 ve 500 TL aylıkların bağlanması gerekiyor.

Örneğin 2001 yılında sigortalı olan ve 2016 yılında boşanmış durumda iken vefat eden sigortalıdan dolayı iki çocuğuna bağlanacak SSK ölüm aylığında bağlanacak aylıkların 357,24’er TL’den az olmaması gerekiyor.

Bu yazının tüm hakları Memurhaber.com'a aittir. "www." biçiminde aktif bağlantı kurulabilir, açık kaynak gösterilmek kaydıyla içerik kullanılabilir. Açık kaynak göstermeden yapılan alıntılar için yasal takip yapılacaktır.