Emeklilikte yaşa takılanlar ne yapacak?

Antalya’dan okurumuz Ali Rıza KARACA soruyor: “Bünyamin bey, 1972 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1992’nin ikinci ayı. Birkaç yıl dışında kesintisiz çalıştım hep. Şuan e-devletten bakınca 6000 günüm var emeklilik için. Askerliğimi üniversiteden sonra 1997 yılında kısa dönem yaptım. Ne zaman emekli olacağım? Emeklilik yaşını beklemem lazım mı? Askerlik borçlanarak erken emekli olabilir miyim?”

Sayın okurum, ülkemizde çeşitli tarihlerde sosyal güvenlik ve emeklilik reformları uygulandı.

Her bir emeklilik reformu emekli olma şartlarını zorlaştırdı…
Önceden yalnızca çalışma gününü doldurunca emekli olabiliyordunuz. Sonradan sigortalılık süresi ve yaşı doldurma şartları geldi…
Emeklilik reformlarına takılanlar günlerini doldursalar bile yaşı doldurmayı beklemeye başladılar. Yani, halk arasında bilinen ismiyle yaşa takıldılar…

Siz de yaşa takılanlardan birisiniz. Emeklilik koşullarınızı, kaç yaşında emekli olacağınızı, emeklilik tarihinizi borçlanma yaparak öne çekme imkânınız olup olmadığını ayrıntılı olarak açıklayalım.

Sigorta Başlangıcı Çok Önemli!
Ülkemizde 1 Ekim 2008 öncesinde işe giren sigortalıların ne zaman emekli olacakları ilk işe giriş tarihlerine göre değişmektedir.
01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren reform kanunu 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu sonrasında ise ilk işe giriş tarihi değil prim ödeme gün sayısı şartının doldurulduğu tarih önem kazanmıştır.

Öte yandan reform öncesinde işe girişi olanlar için ilk işe girilen tarih, başka bir deyişle ilk kez uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenen tarih, halen emeklilik koşullarının belirlenmesinde önem arz etmektedir.
Genel bir kural olarak ne kadar erken işe girilmiş ise o kadar erken emekli olunur.

Bu nedenler 1995 işe girişiniz olması size avantaj sağlıyor.

Kaç Günle Emekli Olursunuz?
Emeklilik sisteminde iki tür emeklilik hakkı var: Birincisi normal emeklilik, yani gerekli gün sayısını doldurup emekli olabilme hakkı kazanmanız.
İkincisi ise yaştan emeklilik, az sigortalı günü olanlar için 60 yaşını doldurup emekli olma hakkı..

Öncelikle normal koşullarda nasıl emekli olacağınızı açıklayalım:
İlk kez 01.02.1992 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başlamışsınız.
Buna göre normal emeklilik koşullarınız 25 yıl sigortalılık süresi ve 5600 gün. Yaş şartı olarak ise 53 yaş şartına tabisiniz.
Burada 53 yaşınıza basmanın yeterli olmadığını, emekli olabilmek için 53 yaşını doldurup 54 yaşından gün almanız gerektiğinin altını çizelim.

Yaşa Takılanlar Günü Dolsa da Bekler…
Siz aslında 5600 günle emekli olabiliyorsunuz. Zaten şuan 6000 gününüz var. Yani aslında emeklilik gününü fazla fazla doldurmuşsunuz.
Ancak şuan 48 yaşındasınız. Yaşa şartınız olduğu için 53 yaşına kadar emekli olamazsınız. Başka bir deyişle siz de yaşa takılanlardansınız.
Oysa önceski sosyal güvenlik reformları ile getirilen yaş şartı olmasa şimdi hemen emekli olabilecektiniz…
Eğer şuan işten ayrılsanız yaşınız dolunca emekli olursunuz…

Askerlik Borçlanması İşinize Yaramıyor
Askerliğiniz ilk işe giriş tarihinizden sonra yapmışsınız, başka bir deyişle askerlikten önce çalışmaya başlamışsınız. Bu yüzden askerliği borçlanmak işe giriş tarihinizi geriye götürerek daha erken emekli olmanızı sağlamaz. Ödemeniz halinde yalnızca gün kazanırsınız.
Askerlik borçlanması yalnızca ilk işe giriş tarihi askerlikten sonra olan kişilere fayda sağlar. Askerlik süresini borçlanarak sigortalılığına saydıran bu kişilerin ilk işe giriş tarihleri borçlanma gün sayısı kadar geriye gider. İlk işe giriş tarihi geriye gitmiş gibi işlem gören bu kişilerin kademeli sisteme göre daha erken yaşlarda emekli olma şansı doğar.
Ancak sizin durumunuz böyle değil. Şuan zaten SSK’lı çalışmaya devam ettiğinizden ötürü askerlik borçlanması yapmanızı tavsiye etmeyiz, zira gün sayısına ihtiyacınız görünmüyor.

Yaşa Takılanlara Ne Olacak?
Sizin gibi yaşa takılanların kamuoyunda ve sosyal medyada örgütlendiklerine, sigortalı oldukları tarihten sonra getirilen reformların kendilerine uygulanmasını istemediklerine, yaş şartı getirilmesini oyun sırasında kuralların değiştirilmesi olarak gördüklerine şahit oluyoruz.
Kamuoyunda yaşa takılanların erken emekli olabilmesi konusunda bir gelişme olup olmayacağı konusunda merak var…
Ancak ne yazık ki, bu konuda bir değişiklik yakın tarihte beklemek gerçekçi değil…

Zira idare tarafından sosyal güvenlik bütçesi açısından yapılan aktüeryal hesaplamaların gelecek projeksiyonları ile karşılaştırması sonucu daha önce bu konuda bir adım atılmamıştı…
Yani Türkçesi şu: Henüz emeklilikte yaşa takılanların belirli bir maaş iskontosu ile erken emekli olması yasal olarak söz konusu değil, böyle bir uygulama sosyal güvenlik sistemimizde yok.
Dolayısıyla emekli olabilmek için yaş şartınızı beklemek durumunuzdasınız.

---

Kıssadan Hisse
“Bir köpeğin dostluğu, bir dostun köpekliğinden iyidir.”
— Yılmaz Güney

---

Sorularınız:
www.twitter.com/bunyaminesen

Yazarın tüm yazıları için:
http://www.inter/bunyamin-esen-163z.htm

 Bu yazının tüm hakları Memurhaber.com'a aittir. "www." biçiminde aktif bağlantı kurulabilir, açık kaynak gösterilmek kaydıyla içerik kullanılabilir. Açık kaynak göstermeden yapılan alıntılar için yasal takip yapılacaktır.