BIST 9.080
DOLAR 32,34
EURO 35,15
ALTIN 2.301,00
YAZARLAR

Çocuğu özürlü annenin erken emeklilik hakkı

Çocuğu özürlü annenin erken emeklilik hakkı


Okurumuz Mehmet KUTLU soruyor: “Bünyamin bey, eşim 1969 doğumlu. 01.09.1991’de devlet memuru olarak çalışmaya başladı. Daha önce 1989 Eylül ayında 3 aylık SSK’lı olarak çalışmışlığı var. Özürlü bir çocuğumuz var. Bu kapsamda 2008 Ekim ayında çıkan 5510 sayılı Kanuna ek olarak özürlü çocuğa sahip anneler için her bir yıla 3 ay eklenmesi durumundan yararlanabiliyor mu? Eşim bu kapsamda daha erken olabilir mi? Bilgi verirseniz sevinirim.”

Sayın okurumuz, sosyal güvenlik reformunun 2008 yılında yürürlüğe girmesi sonrasında sosyal güvenliğin kapsamında önemli ölçüde genişleme oldu. Reform bir yandan emeklilik yaşını yükselterek emekliliği zorlaştırıp bağlanacak emekli maaşlarının oranını düşürürken bir yandan da bir takım sosyal güvenlik haklarının arttırılmasını sağladı.

Özürlü çocuğu bulunan çalışan annelere getirilen haklardan biri olan erken emeklilik hakkını ayrıntılı olarak açıklayalım.


Kadın Çalışanlara Erken Emeklilik Var

Emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl çocuğu bulunanların, 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenir ve eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de indirilir.

Şöyle ki sosyal güvenlik hukukunda her yıl 360 gün sayılır. Sürekli bakıma muhtaç özürlü çocuğu bulunan kadın çalışanlar her çalışılan 360 gün için 90 gün, başka bir deyişle 3 ay ek sigortalılık süresi alırlar.

Bu kadarla da kalmaz bu kadınların aldıkları bu süreler emeklilik yaşlarından da düşülür, daha erken emekli olmalarını sağlar.

360 günden az süreler de orantılı olarak sigortalılık süresi kazandırır ve emeklilik yaşında indirim sağlar.

Bu indirim yalnızca kadın çalışanlara sağlanmış pozitif ayrımcılık niteliğinde bir haktır, sürekli bakıma muhtaç özürlü çocuğu bulunan erkek çalışanlar yararlanamaz.


Hangi Tarihten İtibaren Ek Sigortalılık Süresi Verilir?

Öte yandan altını çizmek gereken bir husus bu erken emeklilik hakkının hangi tarihten itibaren uygulanacağıdır.

Sosyal güvenlik reformu kanunu olan 5510 sayılı Kanunun uzun vadeli sigorta kolları yönünden 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Konu ettiğimiz erken emeklilik hesabı bu tarihten sonraki çalışmaları kapsar.

Bu tarihten önce de sürekli bakıma muhtaç özürlü çocuğu olan kadın sigortalılının önceki çalışmaları için indirim ve ek gün verilmesi söz konusu değildir, hesaplama sonraki çalışmalar için yapılır.


Sürekli Bakıma Muhtaç Ne Demektir?

Bu noktada önem kazanan bir başka husus da sürekli bakıma muhtaç kavramının neyi ifade ettiğidir. Bu kavramın hukuki kapsamı SGK tarafından çıkartılan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği’nde tanımlanmıştır.

Buna gore;

a) Kuadripleji, parapleji, dipleji ve sigortalının yaşamını kendi başına yürütmesine engel hemipleji veya merkezi sinir sisteminin sfinkterbozuklukları ile birlikte olan diğer hastalık ve arızalar,

b) Süreli veya sürekli ruh sağlığı ve hastalıkları kliniğinde kalmayı gerektiren ve tedavi edilemeyen psikotik hastalıklar,

c) İki gözde de yüzde yüz (tam) görme kaybı,

ç) İki elin kaybı,

d) Bir kolun omuzdan ve bir bacağın kalçadan kaybı,

e) Her iki bacağın alttan en az 1/3’ünün kaybı,

f) Tedavisi olanaksız bir hastalıktan ileri gelen ağır beslenme bozuklukları ve kaşeksiler,

g) Yukarıda tespit edilen hastalık ve arızalar dışında kaldığı halde tedavi edilemeyen, başka birinin sürekli bakımına muhtaç olan ağır hastalık ve arızalar,

sigortalıların ve özürlü çocuklarının başka birinin sürekli bakımına muhtaç durumda sayılacağı hallerdir.


Son Kararı SGK Sağlık Kurulu Verir

Öte yandan başka birinin sürekli bakımına muhtaç durumda malul çocuğu olan annelerin alacağı bu indirim ve ek sigortalıllık süresi hakkı otomatik olarak başlamaz. Bu indirimin emeklilik aşamasında uygulanması için SGK Sağlık Kurulunca karar verilmesi gerekmektedir.

9.10.2008 tarih ve 27019 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış bulunan Kamu Görevlilerinin Tahsis Yardımlarına İlişkin Tebliğ’de bu durum açıkça belirtilmiştir. Tebliğin 8 inci maddesine göre Sosyal Güvenlik Kurumu’nca Sağlık Kurulunca başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu olduğuna karar verilen kadın sigortalıların, Kanunun yürürlük tarihinden sonra geçen prim gün sayılarının 1/4 oranı, sigortalının prim gün sayısına ilave edilecek ve bu süre emeklilik yaş hadlerinden indirilecektir.

Belirtilen koşulları sağlayan kadın sigortalılar SGK’nın sevki ile alacakları raporun SGK Sağlık Kurulunca onaylanması ile belirtilen haktan yararlanmaya başlarlar.

Sizin de eşinizin bu haktan yararlanması için bu prosedürden geçerek çocuğunuzun alacağı özürlülük raporunun SGK’ca onaylanması gerekir.


Sağlık Yardımını Anneden Almak Zorunlu mudur?

Bu arada belirtelim malul çocuğun ebeveynlerden hangisinin üzerinden sağlık yardımı aldığı önemli değildir.

Babanın sigortalılığı kapsamında sağlık hizmeti alıyor olsa dahi anne yukarıda saydığımız şartları sağlaması halinde 01.10.2008 tarihi sonrasındaki çalışmaları için ek sigortalılık süresi kazanır ve erken emekli olma hakkı elde eder.


---

Kıssadan Hisse

“Kitaplar uygarlığa yol gösteren ışıklardır.

— Tolstoy

---


Sorularınız için:


Emeklilik tarihini hesaplatmak isteyen okurlarımızın T.C. kimlik numarası, SSK sigorta sicil numarası, Bağ-Kur numarası, ay-gün-yıl olarak doğum tarihi, askerlik yaptığı ve terhis olduğu tarihleri, askerlik süresini, er olarak yada yedek subay olarak yaptığını, ilk işe giriş tarihi (ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlanılan tarih), hizmet dökümü, doğum borçlanması için çocukların doğum tarihlerini, özürlü ise özürlülük rapor oranını, vergi indirimi yazısı alıp almadığı bilgilerinin tümünü eksiksiz göndermeleri gerekmektedir. Tarihlerin ay, yıl ve gün şeklinde gönderilmesi gerekir.

Yazarın tüm yazıları için:



Yorumlar